بررسی استدلال تناسبی دانش‏آموزان با تمرکز بر انواع بازنمایی‏ها

مبحث تناسب یکی از مباحث چالش‏برانگیز در حوزة آموزش ریاضی است، به طوریکه معلمان در یاددهی این مبحث و دانش‏آموزان در یادگیری با مشکلات اساسی روبرو هستند. هدف از مطالعة حاضر، بررسی استدلال تناسبی دانش‏آموزان پایة هفتم با مقایسة تفکر ضربی و جمعی آن‌ها و ارتقاء عملکرد حل مسئلة دانش‏آموزان در حل مسائل نسبتی و تناسبی با استفاده از بازنمایی‏ها است. پژوهش حاضر به روش توصیفی انجام شده است. جامعة آماری این مطالعه شامل 8425 نفر دانش‏آموز پایة هفتم که در سال‏تحصیلی 99-1398 مشغول به تحصیل بوده‎‏اند بوده است. به روش نمونه‏گیری تصادفی ساده 269 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده‏ها به کمک دو آزمون در طی دو مرحله به دست آمد. مسائلی که در این دو آزمون به کار رفت برگرفته از لوباتو (2010) است که دقیقاً در هر دو آزمون یکسان بودند؛ با این تفاوت که در آزمون مرحلة دوم در کنار هر مسئله، از بازنمایی تصویری و یا کلامی نیز استفاده شد. داده‏ها به طور توصیفی مورد تحلیل قرار گرفت و با استفاده از آزمون t زوجی، تاثیر مطلوب استفاده از بازنمایی‏ها در پاسخگویی به مسائل، مورد تائید قرار گرفت. به استناد داده‏ها، اکثر دانش‏آموزان به تفکر ضربی رسیده‏اند و این موضوع در زمان استفاده از بازنمایی‏ها به همراه مسائل وضعیت بهتری پیدا کرده است. همچنین، هنگامی که نسبت یک عدد بزرگتر از واحد باشد، دانش‎‏آموزان در حل مسئله توانایی بالاتری دارند.