بررسی رابطه تنظیم شناختی هیجان و ذهن آگاهی با تفکر انتقادی

هدف از این پژوهش، بررسی رابطه تفکر انتقادی، تنظیم شناختی هیجان و ذهن آگاهی در دانش‌آموزان تیزهوش بود. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش‏آموزان تیزهوش مقطع متوسطه ساکن شهر تهران در سال تحصیلی 98-1399 بود که از میان آن‌ها نمونه‏ای به حجم 100 نفر دانش‏آموز تیزهوش شامل 50 نفر پسر و 50 نفر دختر به روش نمونه‏گیری در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده‏ها از پرسشنامه گرایش به تفکر انتقادی ریکتس (2003)، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان، گرانفسکی و کرایج (2006) و مقیاس سنجش ذهن‏آگاهی درکودکان و نوجوانان گرکو، بائر و اسمیت (2011) استفاده شد. داده‏ها با استفاده از ضریب همبستگی و رگرسیون تجزیه‌وتحلیل گردیدند. نتایج نشان داد بین تنظیم شناختی هیجان سازش یافته و ذهن آگاهی با تفکرانتقادی رابطه مثبت و معناداری وجود داشت و بین تنظیم شناختی هیجان سازش نایافته با تفکرانتقادی رابطه منفی معناداری وجود داشت. با توجه به نتایج پژوهش حاضر می‏توان نتیجه گرفت دانش‌آموزانی که از راهبردهای تنظیم شناختی هیجان سازش نایافته استفاده می‏کند از تفکرانتقادی کمتری برخوردار هستند و دانش‌آموزانی که از راهبردهای تنظیم شناختی هیجان سازش یافته و ذهن آگاهی بیشتری استفاده می‏کنند از تفکر انتقادی بیشتری برخوردار هستند. بنابراین طراحی برنامه‏های مداخله در زمینه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان، ذهن آگاهی و تفکرانتقادی در بین دانش‌آموزان تیزهوش ضروری به نظر می‏رسد.