نقش مولفه‏های حافظه فعال در حل مسئله ریاضی کودکان دارای ناتوانی یادگیری

در دهه‏های اخیر شناسایی نقش موثر حافظه‏ فعال در توانایی حل مسئله ریاضی، مورد توجه پژوهشگران ایرانی قرار گرفته است، اما پیشینه این مطالعات نشان می‏دهد که عمده پژوهش‏ها به تبیین نقش هر یک از مولفه‏های حافظه فعال به طور مشخص در حل مسئله ریاضی تمرکز نداشته‏اند. بنابراین این مطالعه مروری روایتی کوشیده است بر اساس آخرین پژوهش‏های مرتبط خارجی، نقش مولفه‏های مجری مرکزی، طرحواره دیداری – فضایی و حلقه واج شناختی را در حل مسئله ریاضی کودکان دارای ناتوانی یادگیری شناسایی کند. برای انجام مطالعه، با استفاده از واژه‌های کلیدی، ابتدا جستجویی گسترده در پایگاه‏های اطلاعاتی علمی، انجام شد. با اعمال معیار‏های ورود و خروج، 9 مقاله خارجی در زمینه حل مسئله ریاضی و حافظه فعال، بین سال‏های 2001 تا 2020 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‏ها حاکی از آن بود که نگهداری، بازنمایی و دستکاری اطلاعات از کارکردهای طرحواره دیداری- فضایی دخیل در حل مسئله ریاضی هستند و تمرکز روی ویژگی‏های مربوط، جلوگیری از دستیابی به اطلاعات بی‏ربط، یکپارچه‏سازی، بازیابی اطلاعات از حافظه بلند مدت، ادغام اطلاعات، مهار حواس پرتی، توجه انتخابی و راه اندازی راهبردهای مناسب از وظایف مجری مرکزی در حل مسئله ریاضی هستند. بر اساس یافته‏های مطالعه می‏توان نتیجه گرفت که دو مولفه مجری مرکزی و طرحواره دیداری- فضایی حافظه فعال نقش مهمی در حل مسئله ریاضی کودکان دارای ناتوانی یادگیری دارند. در انتها رهنمود‏هایی در راستای ارتقا توانمندی ریاضی این کودکان ارائه شده است.