تحلیل عوامل موثر بر رفتار تولیدی گاز قطر به‌منظور مقایسه با استراتژی بهینه تولید از میدان گازی پارس جنوبی_گنبدشمالی (رویکرد اقتصادسنجی _ نظریه بازی)

تحلیل عوامل موثر بر رفتار تولیدی گاز قطر به دلایل عضویت مشترک با ایران در مجمع کشورهای صادرکننده گاز و میدان گازی پارس جنوبی-گنبدشمالی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این پژوهش، در ابتدا رفتار تولیدی گاز قطر در مواجهه با تولید گاز ایران از میدان گازی پارس جنوبی و سایر متغیرهای تاثیرگذار در عرضه و تقاضای جهانی گاز (تولید گاز سایر اعضای مجمع، تقاضای جهانی گاز، قیمت گاز طبیعی، قیمت جهانی نفت خام و تولید گاز شیل) با استفاده از داده‌های فصلی 2001 تا 2021 و روش خود رگرسیون با وقفه‌های توزیعی(در بلندمدت) موردبررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از نظریه بازی و تعادل نش استراتژی بهینه تولید از میدان گازی پارس جنوبی_گنبدشمالی (در دوره موردبررسی) به‌منظور مقایسه با رفتار تولیدی گاز قطر در مواجهه با تولید ایران از میدان گازی پارس جنوبی استخراج شد. نتایج نشان داد هنگام تغییر (افزایش/کاهش) در متغیرهای مذکور رفتار تولیدی گاز قطر همواره هم‌جهت با این متغیرها تغییر نمی‌کند، هم‌چنین در بلندمدت با یک درصد افزایش در تولید گاز ایران از میدان گازی پارس جنوبی تولید گاز قطر بیش از یک درصد افزایش پیداکرده است. درنهایت نتایج نشان داد استراتژی بهینه تولید از میدان گازی پارس جنوبی_گنبدشمالی برای قطر در دوره موردبررسی افزایش در میزان تولید بوده است که با رفتار این کشور در مواجهه با تولید گاز ایران از میدان گازی پارس جنوبی در بلندمدت هم‌راستا است.

analysis of factors affecting qatar’s productive gas behavior to compare with optimum production strategy of the south pars_north dome gas field(econometrics_game theory approach)

the analysis of the factors affecting qatar’s gas productive behavior is of particular importance due to its joint membership with iran in the gas exporting countries forum and the gas field of south pars-north dome. in this research, initially, the qatar’s gas productive behavior against iran’s gas production from the gas field of south pars and other variables affecting the supply and demand of global gas (the gas production of other members of this forum, global gas demand, natural gas price, the global price of crude oil and shale gas production) was investigated using seasonal data from 2001 to 2021 and auto-regressive method with distributed lags (in the long term). then, using the game theory and nush equilibrium, the optimal production strategy was extracted from the gas field of south pars - north dome (in the period under review) in order to compare with the qatar’s gas productive behavior against iran’s production from the south pars gas field. the results showed that when there is a change (increase/decrease) in the mentioned variables, the qatar’s gas productive behavior does not always change in line with these variables; also, in the long term, with a one percent increase in iran’s gas production from the south pars, qatar’s gas production has increased by more than one percent. finally, the results showed that the optimal production strategy for qatar from the gas field of south pars-north dome in the period under review has been an increase in production, which is in line with the behavior of this country against iran’s gas production from the gas field of south pars in the long term.