شناسایی عوامل موثر بر سیکل های تجاری در اقتصاد ایران: رویکرد رگرسیون کوانتایل

یکی از مهم ترین شاخص‌های عملکرد کلان اقتصادی، تولید ناخالص داخلی است که عدم سیاست‌گذاری صحیح اقتصادی با هدف ثبات‌بخشی و رشد آن، منجر به وقوع دوره‌های رکودی در سیکل‌های تجاری با اثراتی گسترده‌تر بر عملکرد اقتصادی بویژه رشد اقتصادی، بیکاری و تورم می‌شود. چرخه‌های مداوم تجاری منجر به افزایش نااطمینانی در سطح فعالیت‌های اقتصادی خواهد شد که اثرات منفی بر سرمایه‌گذاری، مصرف، پس‌انداز و عملکرد اقتصادی خواهد داشت. آگاهی از اثرات عوامل موثر بر سیکل‌های تجاری از جنبه پیش‌بینی صحیح این سیکل‌ها و سیاست‌گذاری در این زمینه، بسیار مهم و ضروری است. در این مطالعه عوامل موثر بر سیکل‌های تجاری در ایران با رویکرد رگرسیون کوانتایل برای دوره زمانی 1400-1360 بررسی و نتایج نشان داد دوره‌های رکودی در اقتصاد ایران با تشدید و اعمال تحریم‌های جدید و خروج آمریکا از برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) و ظهور پاندمی کرونا در ایران بویژه از سال 2018 تا 2020 عمیق‌تر و سریعتر شده‌اند و نتایج بکارگیری روش ardl نشان دهنده تاثیر منفی متغیرهای بهره‌وری نیروی کار، نرخ اشتغال و تجارت خارجی بر سیکل‌های تجاری و اثر مثبت مخارج مصرفی نهایی ، درآمدهای نفتی و تحریم‌ها بر سیکل‌های تجاری (منجر به تشدید رکود اقتصادی شده‌اند) بوده است و در مجموع اثرات این متغیرها بر سیکل‌های تجاری متقارن بوده است.

identifying factors affecting business cycles in iran’s economy: quantile regression approach

one of the most important indicators of macroeconomic performance is the gross domestic product, the lack of proper economic policy aimed at its stabilization and growth, leads to periods of recession in business cycles with wider effects on economic performance, especially economic growth, unemployment and inflation. continuous business cycles will lead to an increase in uncertainty in the level of economic activities, which will have negative effects on investment, consumption, savings and economic performance. it is very important and necessary to know the effects of factors affecting business cycles from the aspect of correctly predicting these cycles and making policies in this field. in this study, the factors affecting the business cycles in iran were investigated with the quantile regression approach for the period 1360-1400 and the results showed that periods of stagnation in the iranian economy with the intensification and application of new sanctions and the withdrawal of the united states from the jcpoa (comprehensive program) joint action) and the emergence of the corona pandemic in iran, especially from 2018 to 2020, have become deeper and faster. and the results of applying the ardl method show the negative effect of labor productivity variables, employment rate and foreign trade on business cycles and the positive effect of final consumption expenditures, oil revenues and sanctions on business cycles (leading to the aggravation of recession have become economic) has been and in general, the effects of these variables on business cycles have been symmetrical.