بررسی اثر نامتقارن سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و مخارج بهداشتی دولت بر سلامت جمعیت در ایران

توسعه سرمایه انسانی به منزله یک کاتالیزور حیاتی برای رشد و توسعه اقتصادی در ادبیات اقتصاد کلان محسوب می‌شود. به ویژه آن‌که بنا به مدل رشد درون‌زای نئوکلاسیکی، رشد سرمایه انسانی در بلندمدت اثر مثبتی بر تولید هر کارگر دارد. شواهد روزافزونی نشان داده‌اند که سلامت جزء لاینفک سرمایه انسانی است که بهره‌وری کارگران را افزایش می‌دهد و رشد اقتصادی را تحریک می‌کند. هر گونه مخارج عمومی برای سلامت می‌تواند به عنوان نوعی سرمایه‌گذاری در وضعیت سلامت کلی یک کشور در نظر گرفته شود. در واقع، تامین بهداشت و سلامت در میان افراد و گروه‌های مختلف جامعه موجب افزایش امنیت و رشد اقتصادی می‌شود. سطوح بالای سرمایه انسانی در نیروی کار با وجود مساوی بودن سایر موارد، یک کشور را برای سرمایه‌گذاران خارجی جذاب‌تر می‌کند. سرمایه‌گذاری مستقیم با افزایش رفاه نیروی کار می‌تواند موجب بهبود وضعیت سلامت جامعه شود. هدف مقاله حاضر بررسی اثر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و مخارج بهداشتی دولت بر سلامت جمعیت در ایران است. از این رو، با ارائه یک مدل تجربی، اثرات نامتقارن سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و مخارج بهداشتی دولت بر سلامت جمعیت در ایران با استفاده از الگوی خودتوضیحی با وقفه‌های توزیعی غیرخطی (nardl) در بازه زمانی 1353-1400 بررسی گردید. نتایج حاصل از برآورد ضرایب بلندمدت تغییرات مثبت و منفی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و مخارج بهداشتی دولت بر سلامت جمعیت نشان می‌دهد که هر دو ضریب بلندمدت نامتقارن، مثبت و معنی‌دار هستند. درعین‌حال، رابطه مثبت و معنی‌داری بین باز بودن تجارت و سلامت جمعیت در بلندمدت وجود دارد. همچنین، نتایح حاکی از آن است که در کوتاه‌مدت رابطه معنی‌داری  بین متغیرهای موردنظر و سلامت جمعیت وجود ندارد.

investigating the asymmetric effect of foreign direct investment and government health expenditure on population health in iran

improvement in human capital is considered a critical catalyst to economic growth and development in the macroeconomic literature. specifically, the neoclassical endogenous growth model posits that growth in human capital impacts positively on output per worker in the long run. the evidence has shown that health is an essential component of human capital that increases labor productivity and leads to economic growth .any public expenditure for health can be considered as a kind of investment in the overall health status of a country. in fact, providing health among people and different groups of society increases security and leads to economic growth. high levels of human capital in labor, assuming other things are equal, make a country more attractive to foreign investors. direct investment can improve the health of society by increasing the welfare of labor. hence, we have presented an empirical model to test the asymmetric effect of foreign direct investment and government health expenditure on population health in iran using the non-linear autoregressive distributed lag (nardl) model over the period of 1974-2021. the results of the estimation of long-term coefficients for positive and negative changes in foreign direct investment and government health expenditure on population health showed that both long-term coefficients are asymmetric, positive, and significant. at the same time, there is a positive and significant relationship between trade openness and population health in the long run. also, the results showed that there is no significant relationship between the relevant variables and the health of the population in the short run