شی‌ء‌گرایی: از تحلیل زبان تا ساده‌سازی هستی‌شناختی

این مقاله به بررسی و تحلیل نظریۀ شئ‌گرایی از دیدگاه برنتانو و کوتاربینسکی پرداخته است. برنتانو، با رویکردی زبانی و هستی‌شناختی، نظریه‌هایی چون حیث التفاتی، تحلیل زبان و اصلاح منطق را در چارچوب شئ‌گرایی مطرح کرد و تلاش نمود تا با نفی موجودات انتزاعی و تاکید بر نگاه انضمامی به جهان، بسیاری از مشکلات فلسفی و زبانی را حل کند. کوتاربینسکی، به‌عنوان یکی از نظریه‌پردازان برجستۀ این حوزه، ضمن توسعۀ این نظریه، با رویکردی انتقادی و همراه با بازنگری در شئ‌گرایی، آن را به ابزاری موثر برای تفکیک مسائل واقعی از شبه‌مسائل زبانی تبدیل کرد. مقالۀ حاضر به‌جای پرداختن به تمامی ابعاد شئ‌گرایی، بر دو محور اصلی تمرکز دارد: ارتباط میان زبان و هستی‌شناسی در نظریه شئ‌گرایی و نقش آن در حل شبه‌مسائل فلسفی. مقالۀ حاضر ضمن بررسی تطبیقی دیدگاه‌های برنتانو و کوتاربینسکی، تاثیر انتقادات وارده بر این نظریه و چگونگی تحول آن را تحلیل کرده و تفاوت‌های آن را با نظریۀ معنای فرگه و منطق مدرن نشان داده است. در نهایت، مقاله نتیجه می‌گیرد که شئ‌گرایی، با ارائۀ نگرشی یکپارچه و ساده به جهان، راه‌حلی نوین برای مواجهه با چالش‌های زبانی و هستی‌شناختی در فلسفه فراهم می‌کند.

reism, issues and consequences

this paper investigates the theory of reism through the perspectives of brentano and kotarbiński, examining its contribution to clarifying philosophical concepts and resolving linguistic ambiguities. reism, by denying the existence of abstract entities and emphasizing concrete objects, seeks to separate genuine philosophical issues from pseudo-problems that arise due to imprecise language. brentano’s approach, centered on his theory of intentionality, asserts that every mental act is directed toward a concrete object. he argued that dismissing abstract constructs—such as universals, properties, and relations—can streamline language and logic, thereby alleviating philosophical skepticism and confusion. extending this line of thought, kotarbiński further developed reism by proposing that all philosophical concepts be reduced solely to concrete objects. he argued that language should function as a precise instrument, stripped of abstract elements like qualities, relations, and states of affairs, to ensure clarity in philosophical discourse. employing lesniewski’s logical system, he shows how reism addresses significant challenges in analytic philosophy, including issues related to non-existent proper names and difficulties inherent in frege’s theory of meaning. although critics note that rejecting abstract entities may limit its applicability in domains such as mathematics and set theory, the theory’s emphasis on simplicity and linguistic clarity continues to offer valuable insights into both linguistic and metaphysical studies.