الهیات رخ‌داد؛ تاملاتی درباره «دین بدون متافیزیک» از منظر جان دی کپوتو

«الهیات رخ داد» نگرشی نو به الهیات است که در فلسفه های پسامدرن ریشه دارد. مفهومی که جان دی کپوتو فیلسوف دین آمریکایی به تبع اندیشه های استادش ژاک دریدا برای نفی نظام های الهیاتی مبتنی بر فلسفه سنتی غرب وضع کرده و در پی دینِ منهای متافیزیک است. الهیات رخ داد حکایت از نوعی عدم ثبات در معنا دارد، و وضعیتی آستانه ای و نامتعین در مفاهیم الهیاتی را به تصویر می کشد. این نگرش اجازه هرگونه مطلق انگاری و نظام سازی و در یک کلمه، متافیزیک محوری در مفاهیم الهیاتی را از اندیشه انسان سلب می کند. الهیات رخ داد از مفاهیمی پیوسته در حال تحقق، آینده ای باز، غیرقابل پیش بینی، و غیرقابل مهار سخن گفته و به جای سویه های معرفت شناختی، بر ویژگی های پراگماتیک و اگزیستانسیال دین تاکید دارد. در الهیات رخ داد به جای پرداختن به معرفت دینی، که لاجرم امری متافیزیکی است، به مناسک دینی همچون نوع دوستی، کارهای خیر، عدالت طلبی و اخلاق توجه جدی می شود. اما از منظری انتقادی باید پرسید که آیا الهیات منهایِ متافیزیک اصولا قابل تصور است؟ به تعبیر دیگر، آیا می توان بدون تفسیر و صورت بندی فلسفی به میدان الهیات گام نهاد؟ این مقاله پاسخی به این سوال اساسی در برابر مفهوم الهیات رخ داد است. 

the theology of the event; critical reflections on “religion without metaphysics” from the perspective of john d caputo

the theology of event is a new approach to theology that is rooted in postmodern philosophies. the concept that john d. caputo, the american philosopher of religion, based on the ideas of her teacher jacques derrida, has established to negate the theological systems based on traditional western philosophy and seeks religion minus metaphysics. event theology tells about a kind of instability in meaning, and depicts a threshold and indeterminate situation in theological concepts. this attitude denies the permission of any absolutism and systematization, and in a word, metaphysics-centeredness in theological concepts from human thought. the theology of event talks about concepts that are continuously being realized, an open, unpredictable, and uncontrollable future, and instead of epistemological strains, it emphasizes the pragmatic and existential features of religion.  in the theology of events, instead of dealing with religious knowledge, which is necessarily a metaphysical matter, serious attention is paid to religious rituals such as altruism, good deeds, seeking justice, and ethics. but from a critical point of view, one should ask whether theology minus metaphysics is conceivable in principle? in other words, is it possible to enter the field of theology without philosophical interpretation and formulation? this article is an answer to this basic question against the concept of the theology of events.