مفهوم علم در تمدن اسلامی در قرون وسطی، واقع گرایی و انقلاب در مشاهده طبیعت

میراث باستانی تمدن به‌واسطۀ جوامع قرون وسطی به تکامل نهایی رسید و به دورۀ مدرن منتقل شد. در تقسیم زمانی تاریخ علوم، تمدن اسلامی بخش کالبدی تاریخ علم است. سارتن، پیش از دورانت و توین بی، زمینه‌های سیر تمدن‌ها در عرصۀ بین‌المللی را بیان کرده است. کارکرد دین در تولید تمدن دیدگاه مشترک آن‌ها است. تمدن اسلامی، پس از توسعه از طریق مغرب و اندلس، زمینۀ انتقال تمدن را فراهم نمود، خاورشناسان با پدیدارشناسی تمدن اسلامی پارادایم مطالعاتی در این زمینه شکل داده‌اند. این عملیات پژوهشی قرن‌ها پیش به‌وسیلۀ ابن خلدون در گزارش بیش از نُه قرن تجربۀ علمی بشر در قرون وسطی، با تقسیم جدید ازعلم در روش و غایت و تفکیک دانش از جهل خرافات، انجام شده است. این مفهوم علم در تمدن اسلامی عامل سیر میراث کلاسیک علم و تمدن روم، یونان، اسکندریه و ایران است. این پژوهش به بررسی مفهوم علم در تمدن اسلامی در زمینۀ علوم طبیعی و پایه می‌پردازند که از رهگذر آن به توسعه و تکامل آن دربارۀ شیمی به‌عنوان نقطۀ شروع روش علمی در تاریخ علم و انقلاب علمی در قرون وسطی پرداخته خواهد شد. فرضیۀ تکمیلی پژوهش این است که زمینۀ فلسفی ودینی و علت زایایی تمدن اسلامی در قرون وسطی سیرۀ علمی پیامبر اسلام و واقع‌گرایی در کسب دانش است و دانش‌های مسلمین در قرون وسطی در قالب این نگرش به طبیعت توسعه پیدا کرد، و محمد (ص) سرآمد انبیاء در تمدن‌سازی است.

The concept of science in Islamic civilization in the Middle Ages, realism and revolution in the scientific method

The ancient heritage of civilization was finally evolved by medieval societies and transferred to modern era. In time division of history of science, Islamic civilization is physical part of history of science. Before Durant and Toynbee, Sarton has described the backgrounds of the course of civilizations in international arena. The function of religion in production of civilization is their common view. Islamic civilization, after its expansion through Maghreb and Andalusia, paved way for transmission of civilization. Orientalists, with phenomenology of Islamic civilization, have formed a paradigm of studies in this field. This research operation was carried out centuries ago by Ibn Khaldun in report of more than nine centuries of human scientific experience in Middle Ages with a new division of science into method and end and separation of knowledge from superstition ignorance. This concept of science in Islamic civilization is the cause of course of classical heritage of science and civilization of Rome, Greece, Alexandria and Iran. This research studies concept of science in the field of nature and basic sciences in Islamic civilization, and according on that, its development and evolution in chemistry will be proposed which is the first step of scientific method in the history of science and scientific revolution in Middle Ages.The supplementary hypothesis of research is that philosophical and religious background and the cause of fertility of Islamic civilization in Middle Ages, is the scientific life of Prophet of Islam, and also the realism in acquiring knowledge and knowledge of Muslims in Middle Ages developed with this attitude to nature and Muhammad (PBUH), was the pioneer of prophets in civilization.