مدل‌یابی و بررسی رفتار بیماری‌ همه‌گیر کرونا بر اساس رویکرد اکچوئری

شیوع جهانی ویروس کووید 19 (کروناویروس) در سال 2019 و همه‌گیری آن، پژوهشگران حوزه‌های مختلف را بر آن داشته است تا در شناخت مدل انتشار بیماری‌های همه‌گیر و چگونگی پیش‌گیری از انتشار و ابتلای افراد، نقش‌آفرینی بیشتری داشته باشند. تحلیل اثر فاصله‌گیری اجتماعی، قرنطینه و اعمال تدابیر و محدودیت‌های مختلف برای پیش‌گیری از همه‌گیری این نوع بیماری‌ها، از جمله ابزار مهم سیاستمدارن جهت تصمیم‌گیری محسوب می‌شود. در علم اپیدمیولوژی، مدل‌های ریاضی از جمله مدل‌های شناخته‌شده برای مدل‌بندی رفتار بیماری‌های همه‌گیر هستند؛ با این اوصاف رفتار حدی این بیماری‌ها، این مدل‌ها را با کاستی‌هایی روبرو نموده و استفاده از رهیافتی جدید یک ضرورت است. با این اوصاف رفتار حدی این بیماری‌ها، می‌تواند این مدل‌ها را با کاستی‌هایی روبرو نموده و در این صورت استفاده از رهیافتی جدید یک ضرورت است. بر این اساس در این مقاله سعی بر آن است تا ابتدا مبانی نظری مدل‌های همه گیر تبیین، سپس با تشریح نظریه مقادیر کرانگین و نحوه برآورد پارمترهای آن، با بکارگیری رویکردهای اکچوئری مدل‌های رایج را بهبود داد تا مدل‌یابی دقیق‌تر بیماری‌های همه‌گیر، ضمن پیش‌بینی رفتار آتی ویروس کووید 19، ضرورت و اثربخشی اقدامات صورت‌پذیرفته از قبیل قرنطینه و محدودیت‌های تردد در کشور ایران را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. نتایج نشان می‌دهد که داده‌های مربوط به بهمن 1398 تا 1 دی 1399 کشور ایران از نظریه مقادیر کرانگین تبعیت می‌نماید و پارمترهای مدل بر این اساس برآورد و بهبود داده شده است.