بررسی عوامل موثر بر خاطره انگیزی یک مکان با اشاره ای بر ابنیه مذهبی

یکی از مشکلات شهرهای امروزی تغییر و از بین رفتن فضاهای شهری و عملکرد های اجتماعی و فرهنگی آنها و در نتیجه احساس عدم تعلق و عدم مشارکت شهروندان در فعالیت های اجتماعی می باشد. رفتار شهروندان هم به فضاهای شهری شکل می دهد و هم در محیط های شهری شکل می گیرد و سوال این مقاله این است که چگونه می توان دلبستگی به مکان و احراز هویت و در نتیجه حفاظت از محیط زندگی شهروندان را تقویت نمود. این پژوهش که با روش اسنادی کتابخانه ای به جمع آوری اطلاعات پرداخته و در بستری تحلیلی نتایج آن بدست آمده نشان می دهد، خاطرات در دو گروه خاطرات فردی و جمعی می باشد و فضای اجتماعی شهرها بستری برای شکل دهی به خاطرات جمعی می باشد. و انسان وقتی بی هویت می شود که بستر خاطرات جمعی حذف یا اسیب ببیند. نشان های شهری که تواما فضای اجتماعی باشد قویترین مکان هویت ساز و خاطره انگیز می گردد. برای شکل گیری خاطرات علاوه بر بستر کالبدی شهر باید یک بستر اجتماعی - فرهنگی هم وجود داشته باشد و فضاهایی چون حرم ائمه(ع) و از جمله حرم امام رضا(ع) واجد این ویژگی می باشند. نشان یا نمادهای یک سرزمین مظهر هویت ساکنان آن و بوجود آورنده پیوند نسل ها در قرون متمادی است. فضاهای شهری که فراتر از شهر دارای اثر بخشی باشد می‌تواند به فضاهای خاطره انگیز ملی تبدیل شده و تصویری ماندگار در ذهن شهروندان ایجاد کنند و در گذر زمان به جزئی از هویت مشترک جامعه تبدیل شود برای رسیدن به این امر سه مولفه کالبد، فعالیت و معنا لازم است در تعامل با یکدیگر قرار گیرد.