بازشناسی تحلیلی نقش عدد چهار در شکل گیری فرم، فضا و نقوش معماری ایران در گذر زمان، نمونه موردی: کاخ آپادانا پارسه، کاخ آشور، مسجد جمعه اصفهان و مدرسه غیاثیه خرگرد خواف

اعداد نمادین در معماری ایران در دوره های متمادی تاریخی، از ارزش و جایگاه ویژه ای برخوردار بوده، به گونه ای که در اغلب بناهای شاخص معماری به کار رفته است، فرهنگ هر ملتی در هر دوران بر مبنای بینش و اندیشه هایی است که در بناهای آن دوره تجلی می یابد. نقش اعداد چه از نظر ایستایی و چه زیباشناسی، در اماکن تاریخی به صورتی جلی و خفی، به منصه ظهور رسیده است. استفاده از حروف و اعداد تمثیلی، یکی از روش های ورود به عالم مثالی است که برای ادراک ساحت های متعالی وجود به کار گرفته شده است. عدد چهار را می توان مهم ترین عددی دانست که در فرهنگ معماری ایرانی، جایگاه متمایز و ویژه ای نسبت به کاربرد سایر اعداد داشته و اهمیت و نحوه ی کاربرد این عدد در معماری ایرانی به میزان و کیفیتی است که نظیر آن را در هیچ فرهنگ و تمدن دیگری نمی توان یافت. روش تحلیل داده ها با هدف استفاده از معنا و مفاهیم عدد چهار و نقش نمادین این عدد در هندسه ی بناها و آرایه ها، بر اساس نمادپردازی در معماری دوران باستان و اسلامی ایران و بازخوانی مفهوم آثار مربوطه با توجه به معنای آن ها در عالم مثال می باشد. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که این عدد در قالب ها و شکل های متفاوتی نمود یافته است. پژوهش حاضر از زمره پژوهش های کاربردی می باشد که با نگاهی کمّی و کیفی به موضوع و با روش تحقیق توصیفی تحلیلی از نوع تاریخی، با استفاده از منابع کتابخانه های علمی تخصصی معماری شهرسازی و مطالعه وبسایت های علمی پژوهشی و مرکز اطلاع رسانی علوم و فن آوری بوده است.