ارائه گونه بندی فرش ایرانی و بررسی جایگاه آن بعنوان عنصری جدای ناپذیر در معماری داخلی

فرش و ﻣﻌﻤﺎری دو ﻣﻘﻮﻟﻪ ﺟﺪاﯾﯽ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن اﯾﺮان زﻣﯿﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ از دﯾﺮﺑﺎز در اﯾﻦ ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﺟﺎﯾﮕﺎه ارزﺷﻤﻨﺪی داﺷﺘﻪاﻧﺪ. ﮐﺸﻒ و ﺛﺒﺖ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ دﺳﺘﺒﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎی ﺟﻬﺎن و اﺑﺰارآﻻت ﻓﺮشﺑﺎﻓﯽ در اﯾﺮان ﻣﻬﺮ ﺗﺎﯾﯿﺪی ﺑﺮ اﯾﻦ ادﻋﺎﺳﺖ. از ﻃﺮﻓﯽ ﭼﺸﻢﻧﻮاز ﺑﻮدن ﻣﻌﻤﺎری اﺻﯿﻞ اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﺮ ﮐﺴﯽ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﻧﯿﺴﺖ، و ﺑﺎ دﻗﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ آﺛﺎر ﻣﻌﻤﺎری و ﻧﻘﻮش اﺻﯿﻞ ﻓﺮش اﯾﺮاﻧﯽ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز؛ ﻧﻘﺎط ﻣﺸﺘﺮک ﻓﺮاواﻧﯽ ﺑﯿﻦ آﻧﻬﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ درﺧﻮر ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ.ﻓﺮش ﺷﺎﻫﮑﺎر ﺑﯽﻧﻈﯿﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﭘﻬﻨﺎور و ﮐﻬﻦ اﯾﺮان ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. از ﮔﺬﺷﺘﻪﻫﺎی دور در اﯾﻦ ﻣﺮز وﺑﻮم آﺛﺎر ﻓﺮش و ﻓﺮﺷﺒﺎﻓﯽ ﮐﺸﻒ و ﺑﻪ ﯾﺎدﮔﺎر ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ. ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ اﺑﺰارآﻻت ﻓﺮﺷﺒﺎﻓﯽ ﺗﺎ ﻗﺪﯾﻤﯽﺗﺮﯾﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻓﺮش دﺳﺘﺒﺎف ﺟﻬﺎن ﮐﻪ در درهی ﭘﺎزﯾﺮﯾﮏ ﮐﺸﻒ ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻧﺎم ﺷﻬﺮت دارد؛ ﻫﻤﮕﯽ ﮔﻮاه ﺑﺮ ﭘﯿﺸﯿﻨﻪ و ﺟﺎﯾﮕﺎه اﯾﻦ ﻫﻨﺮ اﺻﯿﻞ در اﯾﺮان اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﺪﻣﺖ ﻓﺮش در اﯾﺮان؛ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻧﺎﮔﺴﺴﺘﻨﯽ ﻣﯿﺎن آن و ﻣﻌﻤﺎری اﯾﺮاﻧﯽ وﺟﻮد دارد. از ﻋﻨﺎﺻﺮ و ﻧﻤﺎدﻫﺎی ﻣﺸﺘﺮک ﻣﯿﺎن آن دو ﺗﺎ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﻔﺮوش ﮐﺮدن ﻓﻀﺎی ﻣﻌﻤﺎری ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺮش و دﺳﺘﺒﺎﻓﺘﻪﻫﺎﯾﯽ اﯾﻦﭼﻨﯿﻨﯽ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪهی ﭘﯿﻮﻧﺪ آﺷﮑﺎر ﻣﯿﺎنﻓﺮش و ﻣﻌﻤﺎری اﺳﺖ. اﻫﺪاف اﺻﻠﯽ ﭘﮋوﻫﺶ ﭘﯿﺶرو؛ اﺑﺘﺪا ﺑﺮرﺳﯽ و ﺷﻨﺎﺧﺖ دو ﻋﻨﺼﺮ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه ﯾﻌﻨﯽ ﻓﺮش و ﻣﻌﻤﺎری داخلی ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﺰا و ﺳﭙﺲ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻣﯿﺎن آن دو در ﻃﺮح و ﻣﻌﻨﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، در اداﻣﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺎط ﻣﺸﺘﺮﮐﺸﺎن رﺳﯿﺪه و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺒﻮﻟﻬﺎ و اﺳﻄﻮرهﻫﺎی ﻣﺸﺘﺮک ﺑﯿﻨﺸﺎن ﮐﻪ از ﮔﺬﺷﺘﻪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ و ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﮑﺎﻣﻞ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. روش ﭘﮋوﻫﺶ در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ با گردآوری اطلاعات به روش ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪای بوده که در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪی ﮐﻮﭼﮏ از ﻃﺮحﻫﺎ و ﻧﻘﻮش ﻓﺮش اﯾﺮاﻧﯽ در ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﻌﻤﺎری اﯾﻦ ﺳﺮزﻣﯿﻦ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ. و اﻣﯿﺪ آن ﻣﯽرود ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﺑﺘﻮاﻧﺪ در زﻣﯿﻨﻪ ﻣﻌﻤﺎرو ﻫﻨﺮﻫﺎی ﻣﺸﺘﺮک آن از ﺟﻤﻠﻪ ﻓﺮش، ﺑﺮای ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪان اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﻣﻔﯿﺪ و راهﮔﺸﺎ واﻗﻊ ﺷﻮد.