چالش‌های برنامه درسی آموزش زبان عربی در رشته آموزش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان

حاکمیت رویکرد سنتی وغیر علمی در آموزش زبان عربی در همه مراحل طراحی، تدوین و اجرا عامل اصلی ناکارآمدی آموزش این زبان در دانشگاه‌های کشور؛ به ویژه در دانشگاه فرهنگیان است. نحوه طراحی برنامه درسی در چشم‌انداز آموزش زبان عربی در نوع خود از حساسیت بالایی برخوردار است که بی‌توجهی به آن به عدم تحقق اهداف یادگیری واهداف رفتاری بر اساس سرفصل منجر خواهد شد. از ویژگی‌های یک برنامه خوب، توجه به اهداف و نیازهای زبان آموزان است. سوال پژوهش حاضر این است که فرایند تدوین برنامه رشته آموزش زبان فارسی در بخش آموزش زبان عربی تا چه میزان از اسلوب علمی برنامه نویسی پیروی می‌کند و برنامه‌های درسی و روش‌های تدریس آن بر اساس نظریه‌های زبانی طراحی شده است. در این نوشتار به کمک روش تحلیلی – توصیفی با تکیه بر تکنیک تحلیل محتوا، ضمن بیان کاستی‌های سرفصل آموزش زبان، عوامل طراحی برنامه درسی مناسب بازنمایی شده و پیشنهاد‌هایی در راستای بسامان کردن جریان برنامه نویسی در این زمینه ارائه شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد سرفصل‌های متزلزل و بی‌برنامه که با حجم و تعداد واحد درسی تناسبی ندارند پیش از هر زمانی نیاز به بازنگری جدی واساسی دارد؛ زیرا نتایج پژوهش نشانگر این واقعیت است که آشنایی ناکافی برنامه ریزان درسی با ویژگی‌های خاص زبان فارسی و اشتراکات بین دو زبان فارسی و عربی، نبود نگرش علمی و جامع در طراحی سرفصل برخی دروس تخصصی، و در نتیجه ناهماهنگی در ارائه دروس تخصصی و غیر تخصصی وعدم توازن میان آنها، آسیب‌های جبران ناپذیری را برجای گذاشته است.