مطالعه موردی پیش‌بینی خیلی کوتاه مدت آغازش توفان همرفتی گردوخاک در فرودگاه‌های بین‌المللی امام خمینی و مهرآباد تهران

توفان‌های همرفتی گردوخاک، با توجه به وزش باد شدیدی که در سطح و یا مجاورت سطح زمین ایجاد می‌کنند، به عنوان یک پدیده مخرب جوی شناخته شده‌اند. از طرفی تندباد همراه با چینش شدید باد حاصل از این توفان‌ها، از پدیده‌های مخاطره آمیز هوانوردی است که می‌تواند موجب بروز خسارت به تاسیسات فرودگاهی، هواپیماهای پارک شده در فرودگاه‌ها و هم‌چنین اختلال در ناوبری هوایی، به ویژه هنگام نشست و برخاست هواپیماها و در مواردی بروز سانحه هوایی شود. با توجه به اینکه این پدیده در بیشتر موارد با توجه به کوچک مقیاس بودن، توسط مدل‌های عددی قابل پیش‌بینی نیستند، پیش‌بینی خیلی کوتاه مدت آن با استفاده از داده‌های دورسنجی، از اهمیت شایانی برخوردار است. در این مقاله تلاش شده است تا با انجام مطالعه و تحلیل رویدادهای توفان‌های همرفتی گردوخاک، آغازش آنها از نظر زمان و محل تشکیل، شناسایی و در جهت تقویت و بهبود صدور هشدارهای بهنگام فرودگاهی، بصورت خیلی کوتاه مدت پیش‌بینی شود. این کار با استفاده از روش آستانه‌گذاری بر روی برخی از میدانهای تعریف شده با داده‌های ماهواره meteosat8 انجام شده است. نتایج انجام مطالعات موردی بر روی رویدادهای توفان همرفتی گردوخاک که در سال 1397 در فرودگاه‌های بین‌المللی امام خمینی و مهرآباد تهران رخ داد، نشان می‌دهد که با این روش می‌توان وقوع آنها را حدود 30 دقیقه قبل از رخداد بصورت خیلی کوتاه مدت پیش‌بینی کرد.