مطالعه اثر جت تراز پایین بر انتشار گردوخاک در جنوب غرب کشور (مطالعه موردی گردوخاک 30-29 آوریل 2017 خوزستان)

رخدادهای گردوخاک و وزش بادهای شدید نزدیک زمین از مهم‌ترین عوامل در گسیل گردوخاک از چشمه های داخلی و خارجی است. در این پژوهش اثر جریان جتی تراز پایین( llj ) بر گردوخاک در منطقه جنوب غربی ایران در 30-29 آوریل 2017 با استفاده از داده های دیدبانی و با توجه به کمبود داده های جو بالا و عدم پیوستگی مناسب زمانی با داده های باز تحلیل era5، مطالعه شد. چینش قائم باد سبب انتقال تکانه از محور جت به سطح زمین و گسیل گردوخاک از مناطق مستعد می شود، بنابراین برای شناسایی llj علاوه بر مقادیر بیشینه باد، چینش قائم آن نیز در نظر گرفته شد. سپس گستره قائم و افقی llj در هنگام رخداد گردوخاک مطالعه شد. نتایج مقایسه داده‌های دیدبانی با era5 نشان داد که سرعت باد 10 متری از سطح زمین داده‌های بازتحلیل بیشتر از داده‌های دیدبانی می‌باشد. شیو فشاری شدید شمالی به جنوبی ناشی از استقرار سامانه های پرفشار بر روی عراق و زاگرس و کم فشار بر روی جنوب غرب ایران ، مهمترین واداشت همدیدی است که بادهای شمال و شمال غربی قوی (llj) را در این منطقه ایجاد می کند که در این مورد با عبور جبهه هوای سرد همراه بود. ناهمواری های منطقه، نسیم خشکی- دریا، تنش سطحی ضعیف روی خلیج فارس، تفاوت-های دما و ظرفیت های گرمایی ویژه بین خشکی و دریا نیز از سایر عوامل تشکیل و موثر بر شدت llj می باشند. llj در ساعات اولیه صبح روز 29 آوریل در زیر تراز hpa 950 شکل گرفت که سبب افزایش سرعت سطح زمین و درنتیجه کاهش دید افقی به 1000 متر شد.