مکان­یابی پروژه­های بیومکانیکی آبخیزداری با لحاط نمودن سامانه­های عرفی(مطالعه موردی: حوزه آبخیز چاهدکال فهرج)

ذخیره نزولات جوی از طریق پروژه­های بیومکانیکی جهت بالا بردن میزان موفقیت طرح­های اصلاحی و احیایی در حوزه­های آبخیز، علاوه بر کشت گونه­های سازگار، ضروری می­باشد. لذا در این تحقیق برآنیم تا ضمن مدل­سازی مکان­یابی پروژه­های بیومکانیکی، به چگونگی لحاظ کردن سامانه عرفی (بعنوان یک مساله اقتصادی-اجتماعی) و توجیه فنی و اقتصادی پروژه­های مکان­یابی شده در حوزه آبخیز چاهدکال شهرستان فهرج بپردازیم. در این راستا، ابتدا شرایط لازم برای گزینه­های بیومکانیکی شامل فاروئینگ، پیتینگ (چاله چوله کردن/ هلالی آبگیر)، بانکت­بندی و تراس­بندی تعیین شد. سپس اقدام به تهیه لایه­های اطلاعاتی در فرمت (shp) گردید. در نهایت پس از اعمال شروط پروژه­ها در لایه­های اطلاعاتی، مدل­سازی مکان­یابی گزینه­ها در محیط نرم­افزاری arcgis 10.4.1 انجام شد. لایه سامانه عرفی در قطعه­بندی جهت اجرا در سال­های مختلف جهت عملیاتی کردن پروژه­ها و قطعه بندی مرتع جهت مدیریت چرا، دخالت داده شد. مطابق نتایج فقط در بخش کوهستانی منطقه مطالعاتی که شامل زیرحوضه های mnint8, ms int2, ms int 3, ms1 می­باشند دارای شرایط مناسب پروژه پیتینگ است. در این رابطه برای زیرحوضه­های ms int 3, ms1 به دلیل بارندگی پایین بذور قلم بیابانی و سمبوپوگون و برای زیرحوضه­های mnint8, ms int2 بذور قیچ و علف­گندمی بیابانی بصورت مخلوط قابل توصیه است. ارزیابی اقتصادی پروژه بیومکانیکی هلالی آبگیر همراه با مدیریت چرا حاکی از درآمد خالصی معادل 360162170 هزار ریال برای سیستم دامداری منطقه است.

Locating of the biomechanical watershed management projects with the provision of customary system (Case study: Chahdekal watershed in Fahraj)

It is necessary to infiltrate the precipitation through biomechanical projects (with planting appropriate species) in order to increase the success rate of improvement and rehabilitation projects in watersheds .Therefore, in this research, while modeling the location of biomechanical projects, we will consider how to consider the customary system (as an socio-economic issue) in addition to the technical and economic justification of located ones. In this regard, first the necessary conditions for biomechanical projects (i.e. pitting (crescent-shaped), farrowing, terracing and banqueting) were determined. Then, information layers were prepared in .shp format. Finally, after applying the project conditions in the information layers, the location modeling of each project was performed in Arc-GIS 10.4.1 software. The customary system layer was involved in fragmentation for implementation in different years to operationalize projects and rangeland fragmentation for grazing systems. According to the results, only in the mountainous part of the study area, which includes sub-areas of MNint8, MS int2, MS int 3, MS1, has the appropriate conditions for the pitting project. In this regard, it is recommended for MS int 3, MS1 sub-catchments due to low rainfall of desert species as Fortuynia Bungei and Cymbopogon parkeri, and for MNint8, MS int2 sub-catchments, species as Zygophyllum eurypterum and Agropyron desertorum can be recommended as a mixture. The economic evaluation of pitting (the crescent-shaped) biomechanical project associated with grazing management indicates a net income of 360162170 (thousand rials) for the livestock system of the region.