توصیف ویژگی‏­های سیلاب در حوزه‏های آبخیز ساحلی مازندران

جریان‏های سیلابی در حوضه‏های ساحلی دامنه شمالی البرز که غالباً جنگلی هستند، برخلاف تصور خسارت‏زا است. در این پژوهش به بررسی میدانی خصوصیات سیلاب در این نوع حوضه‏ها با تمرکز بر روی حوزه آبخیز سراج‏محله شهرستان گلوگاه و علل و پیامدهای این رخداد پرداخته شده است. نتایج مطالعه نشان می‏دهد که رخداد سیلاب در این حوضه نوعی سیلاب واریزه‏ای متشکل از جریان سیلاب به همراه رسوبات درشت‏دانه، گل‌ولای و سرشاخه‏های درختان است. فرسایش‏پذیری بالای سازندهای زمین‌شناسی، توپوگرافی شدید و زمان تمرکز کم جریان‏های سیلابی وقوع سیلاب‌های واریزه‌ای را در شرایط بارش‌های شدید این حوضه موجب می‏شود. همچنین بررسی نقاط آسیب‌پذیر در برابر این رخداد نشان می‏دهد که احداث راه‏های ارتباطی و سازه‌های تقاطعی آبراهه‌ها بدون توجه به رژیم جریان‏های سیلابی واریزه‏ای و ویژگی‏های ژئومرفیک آبخیز مشرف بر آن‌ها به تشدید خسارت‏های ناشی از این رخدادها انجامیده است.

Delineation of flood characteristics in coastal watersheds of Mazandaran (A Case study of Saraj’mahalleh watershed)

Contrary to popular belief, flood flows in the coastal watersheds of the northern hillsides of the Alborz which are mostly forested, cause damages. In this research the flood characteristics in the watersheds have been investigated via a field study with a focus on the causes and consequences of the event in the Sarajmahalleh watershed of Galougah County. Results show that flood event in this watershed is a type of debris-mud flood consisting of coarse-grained sediments with mud and tree branches. High erodibility of geological formations, severe topography and low concentration time of flood currents are caused the potential of debris floods in the watershed due to torrential rainfalls. In addition, the study of vulnerable points confirms that the constructions of roads and intersection structures of waterways without considering the debris flow regime and regardless of the geomorphic characteristics of the watersheds overlooking them have intensified the damages caused by these events.