آینده‌پژوهی و راهبردهای دست‌یابی به یک آینده پایدار در مطالعات آبخیزداری و محیط زیست

مقاله حاضر به تحلیل رویکرد نوین آینده‌پژوهی و مفاهیم حاکم بر آن در مطالعات آبخیزداری و محیط زیست و نیز توضیح انواع روش‌های آن پرداخته است. امروزه به‌خوبی آشکار شده است که آینده مجموعه‌ای از عوامل هم‌گرایی بی‌شمار است. به‌نحوی‌که وقوع تعداد زیادی از آینده‌های احتمالی در یک زمان مشخص امکان‌پذیر است، در حالی‌که مسیر آن‌ها لزوماً منحصر به فرد نیست. در همین راستا، آینده‌پژوهی یک چشم‌انداز و فلسفه‌ای را ارائه می‌دهد که از طریق آن امکان بررسی مسیرهایی که ممکن است به یک نتیجه پایدار از نظر آبخیزداری و محیط زیست منجر شوند، میسر می‌شود. از نظر مفهومی، تفکر آینده‌نگری، دیدگاه فعالی را در تصمیم‌گیری ایجاد می‌کند. پایداری حوزه آبخیز و محیط زیست از یک تصویر مشارکتی، چندوجهی و الزام‌آور از آینده شکل می‌گیرد. صرف نظر از این‌که تصویر چه نقش مثبتی می‌تواند داشته باشد، در صورت عدم آزمون آن توسط تجزیه و تحلیل آینده‌نگری، این تصویر ممکن است سیاست را به سمت اهداف غیرممکن یا غیرمنطقی سوق دهد. به‌همین دلیل اخیراً، روش‌های آینده‌پژوهی به ابزاری مفید برای کشف گسترش سرعت تغییرات فرآیندهای طبیعی و انسانی از طریق شناسایی مجهولات مورد نیاز برای اتخاذ تصمیم‌های هوشمندانه معرفی شده‌اند. پایداری آبخیز و محیط زیست اساساً یک مدل ذهنی به‌‌شمار می‌رود و اگر مدل ذهنی ما از آن‌چه که پایداری آبخیز و محیط زیست را تشکیل می‌دهد، نتواند تصویری از آینده را در خود جای دهد، ملاحظات انتقال از وضعیت فعلی به برخی شرایط آینده می‌تواند برنامه‌های سیاست‌های موثر و بررسی فرضیات موجود در آن برنامه‌ها را با شکست مواجه سازد. لذا، استفاده از روش‌های آینده‌پژوهی، قدرت تفکر پیش‌بینی را تقویت می‌کند که به نوبه خود امکان ارائه پاسخ‌های موثرتر را برای تغییرات احتمالی فراهم می‌کند.

Future Research and Strategies for Achieving a Sustainable Future in the Watershed Management and Environmental Studies

The present article is conducted with aim to analyze the new approach of future research and its governing concepts in the watershed management and environmental studies, and to explain its various methods. It is well known today that the future is a myriad of numerous convergence factors. So that, the occurrence of a large number of possible futures at a given time is possible, whilst their path is not necessarily unique. In this regard, future research offers a perspective and a philosophy which facilitate to study the pathwayss that may lead to a sustainable outcome in terms of watershed management and environment. Conceptually, futuristic thinking creates an active perspective in decision making. Watershed and environment sustainability are shaped by a participatory, multifaceted and complling figure of the future. If they untested by future analysis, that figure may direct policymaking toward impossible or unreasonable goals. For this reason, future research methods have recently been introduced as a useful tool for discovering the expantion of change rates in the natural and human processes through identifying the unknowns needed to make smartness decisions. Watershed and environment sustainability is essentially a mental model, and if our mental model of what constitutes watershed and environment sustainability fails to provide a picture from the future, considerations of transition from the current situation to some future conditions can frustrate the effective policy plans and the assumptions that are embedded in those plans. Therefore, the use of future research methods strengthens the power of predictive thinking, which in turn allows for more effective responses to possible changes