نقش سید علی‌خان مدنی در توسعه دانش بلاغت با تاکید بر کتاب انوار الربیع و ریاض السالکین

سید علیخان مدنی از بزرگ‌ترین عالمان شیعی در عرصه روایت و درایت است. بخش مهمی از تلاش‌های علمی سید به علوم ادبی مربوط می‌شود. یکی از آثار ادبی سید که در تاریخ دانش بدیع ماندگار شده، «انوار الربیع فی علم البدیع» است. اثر مهم دیگری که از خامه سید تراویده، کتاب «ریاض السالکین»، شرح صحیفه سجادیه ع است که دیدگاه ادبی سید بویژه دیدگاه‌های بلاغی ایشان در آن منعکس شده است. توجه بلاغت‌پژوهان متاخر به آثار سید و نقل گسترده‌ی دیدکاه های او در کتب بلاغی متاخر، نشانه مرجعیت علمی سید در عرصه این دانش است. چنین مرجعیتی موجب شکل‌گیری این فرضیه می‌شود که سید در تطور دانش بلاغت نقش نوآورانه‌ای داشته است. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی با جست‌و‌جو در این دو کتاب و دیگر آثار بلاغی و بدیعی مرتبط، همین فرضیه را بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که سید در دانش بلاغت، افزون بر آن‌که نوآوری و نقدهای گسترده‌ای داشته، با تدوین کتاب «انوار الربیع» دائرةالمعارفی از صنایع دانش بلاغت و بدیع آفریده است.