نقش عالمان شیعه در فقه‌التربیة

این نوشتار با توجه به وضعِ موجود فقه تربیتی و ادبیات درحال تزایدِ آن و لزوم ریشه‌یابی و تثبیت جایگاه آن در فقه سنتی و نیز ضرورت توجه به آینده فقه تربیتی، بر آن شد تا گذشته فقه تربیتی در تراث فقه شیعه را بازخوانی نماید. بر‌این‌اساس در بخشِ گذشته فقه تربیتی، مجموعه تجویزات تربیتی در فقه شیعه در سه محور مسائل تربیتی مرحله اول، دوم و سوم (بر اساس الگوی سه هفت‌سال) گردآوری و طبقه‌بندی و در پایان، با نگرشی تحلیلی و آسیب‌شناسانه آنها را بررسی می‌کنیم. در بخش آینده فقه تربیتی مبتنی بر خلاء‌های استنتاج‌شده، رویکردها و قلمروهای جدیدی به فقیهان تربیتی پیشنهاد شد تا بر اساس آن، فرایند تولید علم در فقه تربیتی بر اساس نقشه و آینده‌پژوهی باشد. این بخش بر لزوم اتخاذ رویکرد اجتماعی، حکومتی و سازمانی به تربیت، تاکید داشت و بر نگاه نظام‌وار و فرایندنگر به تربیت؛ اشراب نگاه تمدنی و جهانی در تفقه تربیتی؛ اتخاذ رویکردِ نیازسنج و مسئله‌یاب در فقاهت تربیتی و نیز گسترش مطالعات درباره فقه تربیتی؛ دیده‌بانی و پایش پدیده‌های تربیتی مستحدث؛ ورود به سیاست‌گذاری و سندنگاری تربیتی و همدوشی با اخلاق و حقوقِ تعلیم و تربیت تاکید شد.