طراحی و تدوین مدل پایش قیمت تمام شده در بخش عمومی با محوریت دیوان محاسبات کشور (مطالعه ای کیفی با روش فراترکیب و گروه کانونی)

هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی بازیگران اصلی بخش عمومی در خصوص بهای تمام شده با محوریت دیوان محاسبات و کارکردهای بهای تمام شده برای هر بازیگر و در نهایت ارائه مدلی به منظور پایش قیمت تمام شده در بخش عمومی است. این موضوع از یک طرف زمینه ساز شفافیت بیشتر و فراهم نمودن بستر مناسب پاسخگویی برای کلیه دستگاه های بخش عمومی خواهد بود و از طرف دیگر به دلیل تبیین و تفکیک نقش هر بازیگر، انضباط مالی را در پی خواهد داشت. جمع آوری و تحلیل داده ها در دو بخش کیفی گروه کانونی    (focus group) و فراترکیب (meta-synthesis) صورت گرفت. نتایج گروه کانونی نشان داد شخصیت های    نقش آفرین در حوزه بهای تمام شده عبارتند از: دستگاه اجرایی، دیوان محاسبات کشور و ذینفعان. به منظور شناسایی کارکردهای بهای تمام شده برای هر یک از شخصیت های مزبور از روش کیفی فراترکیب استفاده شد. نتایج این روش نشان داد؛ (1) پنج کارکرد اصلی برای دیوان محاسبات در خصوص بهای تمام شده وجود دارد که عبارتند از: حسابرسی عملکرد، اطمینان بخشی در زمینه منصفانه بودن قیمت تمام شده، چگونگی ایفای مسئولیت پاسخگویی، ارزیابی عملکرد سیستم‌های هزینه‌یابی و خدمات مشاوره‌ای، (2) هفت کارکرد اصلی برای دستگاههای اجرایی می توان در نظر گرفت که عبارتند از: سازوکارهای ‌گزارشگری، قیمت گذاری صحیح خدمات و محصولات، ارتقای عملکرد دستگاه، سامانه‌های هزینه‌یابی، دستیابی به اهداف و تکالیف مد نظر قانونگذار، تدوین برنامه های تحقق پذیر و تعیین تعرفه ها و مالیات ها و (3) شش  کارکرد اصلی برای ذینفعان در خصوص بهای تمام شده وجود دارد که عبارتند از: اصلاح قوانین و مقررات، قیمت‌گذاری محصولات و خدمات، بودجه ریزی، وضع تعرفه‌ها و مالیاتها، ارزیابی عملکرد و حمایت ازصنایع. در نهایت و بر اساس جمع بندی نظرات خبرگان مدل نهایی در دو بخش مرتبط به هم با عنوان هرم اشخاص و هرم قیمت تمام شده طراحی گردید.  

designing and compiling the cost price monitoring model in the public sector, centered on the supreme audit court qualitative studies with metacomposite method and focus group

the main goal of the current research is to identify the main players of the public sector in terms of the cost price, focusing on the supreme audit court and functions of the cost price for each actor, and finally to provide a model to monitor the cost price in the public sector. on the one hand, this issue will create more transparency and provide a suitable platform for accountability for all public sector institutions, and on the other hand, due to the explanation and separation of the roles of each actor, it will lead to financial discipline. data collection and analysis were done in two qualitative parts: focus group and meta-synthesis. the results of the focus group showed that the key players in the field of cost are: the executive branch, the state court of audit and the beneficiaries. in order to identify the cost functions for each of the aforementioned characters, a meta-composite qualitative method was used. the results of this method showed; (1) there are five main functions for the court of accounts regarding the cost price, which are: performance audit, ensuring the fairness of the cost price, how to fulfill the responsibility of accountability, evaluating the performance of costing systems and consulting services, (2) seven the main functions for the executive bodies can be considered as: reporting mechanisms, correct pricing of services and products, improving the performance of the device, costing systems, achieving the goals and tasks intended by the legislator, developing feasible plans and determining tariffs. and taxes and (3) there are six main functions for stakeholders regarding cost, which are: amendment of laws and regulations, pricing of products and services, budgeting, imposition of tariffs and taxes, performance evaluation and protection of industries. finally, and based on the summation of the experts’ opinions, the final model was designed in two related parts called the persons pyramid and the total price pyramid.