عوامل زمینه‌ساز و موقعیت‌های بروز تضاد منافع و معماهای اخلاقی حسابرسان مستقل

تضاد منافع و معماهای اخلاقی ناشی از آن، نقش تعیین‌کننده‌ای در رفتارهای غیراخلاقی حسابرسان مستقل ایفا می‌کنند. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی موقعیت‌های بروز تضاد منافع و معماهای اخلاقی برای حسابرسان مستقل، عوامل زمینه‌ساز این موقعیت‌ها و نیز روابط بین آنها است. نتایج این پژوهش از این جهت اهمیت دارند که برای یافتن راهکارهایی برای کنترل تضاد منافع حسابرسان مستقل و ارتقای جایگاه اخلاق در حرفه حسابرسی، بسیار حیاتی هستند. در انجام این پژوهش، از رویکرد اکتشافی روش پژوهشی آمیخته (کیفی-کمی) استفاده شده است. جامعه آماری در مرحله کیفی، خبرگان حوزه حسابرسی مستقل می‌باشد که بر اساس نمونه‌گیری نظری و پس از انجام 14 مصاحبه نیمه‎ساختاریافته، اشباع نظری حاصل گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها در این مرحله، از روش تحلیل محتوی کیفی استفاده شد. در مرحله کمی، پرسش‌نامه‌ای بر اساس نتایج مرحله کیفی، طراحی و پس از استاندارد کردن آن از نظر محتوا و شکل، توسط یک نمونه تصادفی، شامل 153 نفر از اعضای جامعه آماری که حسابداران رسمی شاغل شریک و شاغل در استخدام موسسات حسابرسی می‌باشد، تکمیل گردید. در این مرحله، برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که تنگنا‌های درآمدی موسسه حسابرسی، عدم صلاحیت حرفه‎ای و عدم صلاحیت اخلاقی حسابرسان مستقل باعث می‌شود که حسابرسان مستقل هنگام اختلاف نظر با صاحبکار که بیم از دست دادن آن وجود دارد، هنگام مواجهه با فرصت‌های کاری نامناسب، هنگام اجرای فرآیند رسیدگی و هنگام مواجهه با چالش‌های انجام وظایف، درگیر تضاد منافع و مسائل اخلاقی ناشی از آن شوند. 

predisposing factors and situations of conflict of interest for iranian independent auditors

conflicts of interest and the resulting ethical dilemmas play a decisive role in the unethical behavior of independent auditors. the main purpose of this article is to identify situations of conflict of interest and ethical dilemmas for independent auditors, the underlying factors of these situations, and the relationships between them. the results of this paper are important because they are critical to finding solutions to control the conflict of interest of independent auditors and promote ethics in the auditing profession. in this paper, the exploratory approach of the mixed research method (qualitative-quantitative) has been applied. the statistical population in the qualitative stage is the experts in the field of independent auditing, which was based on theoretical sampling and after conducting 14 semi-structured interviews, theoretical saturation was obtained. to analyze the data at this stage, the method of qualitative content analysis was used. in the quantitative stage, a questionnaire is designed based on the results of the qualitative stage; after standardizing it in terms of content and form, it was completed by a random sample of 153 members of the statistical community who are officially employed accountants and employed by audit firms. at this stage, the structural equation modeling method was used to analyze the data. the findings showed that the audit firm’s revenue bottlenecks, professional incompetence, and ethical incompetence of independent auditors cause independent auditors to conduct disputes when confronted with a client they fear losing, when faced with inadequate job opportunities, and encounter the challenges of performing tasks involves conflicts of interest and the resulting ethical issues.