فساد مالی و کیفیت کنترل‌های داخلی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

هر اندازه فساد در یک جامعه بیشتر باشد توجیه اعمال و رفتارهای غیر اخلاقی نیز بیشتر خواهد بود. از این رو، شرکت‌هایی که در محیط‌های بسیار فاسد فعالیت می‌کنند با سیستم گزارشگری مالی ضعیف‌تری روبرو هستند. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر فساد مالی بر کیفیت سیستم کنترل داخلی است. بدین منظور از شاخص‌‍‌های ادارک فساد و  پاسخگویی جهت اندازه‌گیری فساد استفاده شده است. همچنین جهت اندازه‌گیری کیفیت کنترل داخلی از شاخص ضعف‌های با اهمیت در گزارش حسابرسی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش 161 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سال‌های 1391-1400 (1610 سال - شرکت) است. با توجه به دو ارزشی بودن متغیر وابسته، جهت آزمون فرضیه‌ها از روش رگرسیون لاجیت استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از ارتباط مستقیم بین شاخص ادراک فساد و کیفیت کنترل داخلی است. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که هر اندازه شاخص پاسخگویی بیشتر باشد ضعف در کنترل‌های داخلی کمتر خواهد بود. نتایچ پژوهش می‌تواند توجه قانون‌گذاران و سهامداران را به اهمیت موضوع فساد جلب و انجام اقدامات لازم جهت شناسایی و پیشگیری از اقدامات فساد در سطح شرکت‌ها را در پی داشته باشد.هر اندازه فساد در یک جامعه بیشتر باشد توجیه اعمال و رفتارهای غیر اخلاقی نیز بیشتر خواهد بود. از این رو، شرکت‌هایی که در محیط‌های بسیار فاسد فعالیت می‌کنند با سیستم گزارشگری مالی ضعیف‌تری روبرو هستند. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر فساد مالی بر کیفیت سیستم کنترل داخلی است. بدین منظور از شاخص‌‍‌های ادارک فساد و  پاسخگویی جهت اندازه‌گیری فساد استفاده شده است. همچنین جهت اندازه‌گیری کیفیت کنترل داخلی از شاخص ضعف‌های با اهمیت در گزارش حسابرسی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش 161 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سال‌های 1391-1400 (1610 سال - شرکت) است. با توجه به دو ارزشی بودن متغیر وابسته، جهت آزمون فرضیه‌ها از روش رگرسیون لاجیت استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از ارتباط مستقیم بین شاخص ادراک فساد و کیفیت کنترل داخلی است. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که هر اندازه شاخص پاسخگویی بیشتر باشد ضعف در کنترل‌های داخلی کمتر خواهد بود. نتایچ پژوهش می‌تواند توجه قانون‌گذاران و سهامداران را به اهمیت موضوع فساد جلب و انجام اقدامات لازم جهت شناسایی و پیشگیری از اقدامات فساد در سطح شرکت‌ها را در پی داشته باشد. 

financial corruption and internal control quality

the greater the level of corruption in a society, the greater the justification for immoral actions and behaviors. therefore, companies that operate in highly corrupt environments face a weaker financial reporting system. this study aims to investigate the effect of financial corruption on internal control quality. thus, we  have applies corruption perception index and accountability as indexes of financial corruption, and also in order to measurement the internal control quality we have taken internal control material weaknesses. tehran stock exchange listed firms constitute statistical population of the research and the sample was selected imposing conditions of the research variables to 161 firms during 2012-2021. due to the nature of the dependent variable and the homogeneity of the sample, logit regression method is used to test the hypotheses. the results also show there is a significant relation between the corruption perception index and internal control quality. also, the results showed that the higher the accountability index, the lower the weakness in internal controls. the results of the research can draw the attention of legislators and shareholders to the importance of the issue of corruption and take the necessary measures to identify and prevent corruption actions at the level of companies.