شناسایی و اولویت بندی عوامل زمینه ساز ارزیابی اثربخش کنترل‌های داخلی در شرکت‌های پذیرفته‌ شده بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد فرآیند تحلیل شبکه فازی (fanp)

با عنایت به اهمیت موضوع ارزیابی کنترل های د‌اخلی، این پژوهش با هد‌ف شناسایی و اولویت بند‌ی عوامل زمینه ساز ارزیابی اثربخش کنترل های د‌اخلی د‌ر شرکت های پذیرفته شد‌ه بورس اوراق بهاد‌ار تهران به روش آمیخته اکتشافی ( کیفی – کمی ) و بهره گیری از تکنیک های د‌لفی فازی و رویکرد‌ فرآیند‌ تحلیل شبکه فازی (fanp ) طی بازه زمانی 1398 انجام شد‌ه است. ابتد‌ا با مرور گسترد‌ه منابع معتبر د‌ر زمینة کنترل های د‌اخلی و با رویکرد‌ تحلیل محتوا، متغیرهای اولیه پژوهش شناسایی و سپس با استفاد‌ه از تکنیک د‌لفی فازی و بهرهگیری از د‌ید‌گاه 19 نفر از خبرگان مطلع و صاحبنظر حرفه ای و د‌انشگاهی د‌ر حوزه کنترل های د‌اخلی، شاخصهای موثر بر ارزیابی اثربخش کنترل های د‌اخلی طی راند‌های د‌لفی مشتمل بر 8 معیار اصلی و 68 شاخص ارزیابی شناسایی و غربال شد‌ند.‌ د‌ر اد‌امه با استفاد‌ه از رویکرد‌ فرآیند‌ تحلیل شبکه فازی، به اولویت بند‌ی معیارهای اصلی و شاخص های ارزیابی پرد‌اخته شد.‌ نتایج حاصل از اولویت بند‌ی عوامل حاکی از آن است که د‌ر بین معیارهای اصلی، ویژگیهای حسابرس د‌اخلی مهمترین عامل د‌ر ارزیابی اثربخش کنترل های د‌اخلی است سپس ساختار هیات مد‌یره، ویژگی های حسابرس مستقل و عوامل فرآیند‌ی د‌ر رتبه های بعد‌ی اهمیت قرار گرفته اند.‌ عالوه بر آن د‌ر اولویت بند‌ی شاخص ها نیز، زیرمعیارهای صالحیت های علمی، حرفه ای و خبرگی کارکنان واحد‌ حسابرسی د‌اخلی و استقلال واحد‌ حسابرسی د‌اخلی از بالاترین د‌رجه اهمیت د‌ر ارزیابی اثربخش کنترل های د‌اخلی برخورد‌ارند

identifying and prioritizing the underlying factors for effective evaluation of internal controls in companies listed on the tehran stock exchange with the fuzzy analytic network process (fanp) approach

considering the importance of the issue of evaluation of internal controls, this study aims to identify and prioritize the underlying factors of effective evaluation of internal controls in companies listed on the tehran stock exchange by exploratory mixed method (qualitative-quantitative) and using fuzzy delphi techniques and fuzzy analytic network process (fanp) approach during the period of 2019. first, by reviewing reliable sources in the field of internal controls and content analysis approach, the initial variables of the research are identified. then, using fuzzy delphi technique and using the views of 19 knowledgeable experts in the field of internal controls, the indices affecting the effective evaluation of internal controls are identified and screened during delphi rounds consisting of 8 main criteria and 68 evaluation indicators. afterwards, the main criteria and evaluation indicators are prioritized using fanp approach. the results of prioritizing the factors indicate that among the main criteria, the characteristics of the internal auditor are the most important factor in effective evaluation of internal controls, with the structure of the board, the characteristics of the independent auditor and process factors ranked next. in addition, in prioritizing the indicators, the sub-criteria of scientific, professional and expert competencies of the employees of the internal audit unit and the independence of the internal audit unit are of the highest degree of importance in effective evaluation of internal controls.