روانشناسی صنعتی و سازمانی در اجتماع

نیروی انسانی ماهر و کارآمد پربهاترین و ارزنده ترین ثروت و دارایی هر کشور است.بسیاری از جوامع با وجود برخورداری از منابع طبیعی سرشار،بدلیل فقدان نیروی انسانی شایسته و لایق توان استفاده ازین مواهب الهی را ندارند و روزگار را به سختی و مشقت می گذرانند.دیگر ملتها به رغم کمبود منابع طبیعی،در نتیجۀ داشتن نیروی انسانی کارآزموده و مناسب به آسایش و رفاه رسیده اند.یکی از شاخ های جدید علم و معرفت که مساله نیروی انسانی و دیگر جنبه های مربوط دنیای کار را درکانون توجه خود دارد،روانشناسی صنعتی و سازمانی است.این شاخه از دانش مطالعۀ علمی رابطۀ میان انسان و دنیای کار را وجهۀ همت خود قرار داده است و سازگاری مردم را در جریان امرارمعاش خود با خصوصیات و ویژگی های محل کار،باافرادی که در محل کار با آنان سر و کار پیدا می کنند و با کارها و مشاغلی که انجام می دهند؛مورد مطالعه قرار می دهد.روانشناسی صنعتی سازمانی در واقع،کاربرد و بسط و گسترش اصول روانشناسی است به مسائلی که انسان در تجارت و صناعت با آنها دست به گریبان است.روانشناسی صنعتی وسازمانی اینک آمیزه ای است که از علم عمل زمینه های تخصصی متعدد و گسترده ای از قبیل روانشناسی امور استخدامی،رفتار سازمانی،توسعۀسازمانی،روان شناسی مهندسی،مشاورۀحرفه ای، روابط صنعتی،روان شناسی مدیریت،روان شناسی مصرف کننده و جز اینها را با مباحث فرعی متنوع برمی گیرد.از لحاظ علمی در پی بسط و گسترش علم و معرفت در خصوص مردم در دنیای کار است.همانند دیگر زمینه های علمی،پژوهشگران این شاخه از دانش به منظور هدایت پژوهش های خود پرسشهایی مطرح می کنند و در دستیابی پاسخ های مربوط به روش های علمی سود می جویند.تلاش آنان بر این است که نتایج مطالعات خود را به صورتی منظم تدوین کنند تا در تبیین رفتار کارساز افتد و یافته های حاصل قابل تکرار و تعمیم پذیر باشند.از لحاظ علمی بر کاربرد علم و دانش در حل مسائل و معزلات مبتلا به دنیای کار تاکید می ورزند.یافته های پژوهشی روانشناسی صنعتی و سازمانی را می توان در جهت استخدام کارکنان کارآمدتر،افزایش عملکرد و خوشنودی کارکنان،کاهش غیبت و ترک شغل،بهبود روابط و ارتباط و حل و رفع مسائل بیشمار دیگر به کار برد. .روانشناسی سازمانی صنعتی کاربرد روش ها،حقایق و اصول روانشناسی در افراد شاغل به کار است.این حقیقت که روانشناسی یک علم است به ما می گوید که چگونه روانشناسی عمل می کند.یک علم با حقایقی سروکار دارد که می توان آن را دید،شنید،لمس کرد،اندازه گیری و ثبت و ضبط کرد.از آن جهت روانشناسی علم تجربی است که به معنای اتکای آن بر مشاهدات متغیر،آزمایشات و تجربه است و نه بر عقاید،کسالت ها و یا پیشداوری های شخصی.یک علم در رویکرد و نتایج دارای عینیت است.در این مقاله سعی شده است تا با بررسی ابعاد و تاثیرات و کارکردهای روانشناسی صنعتی سازمانی در مشاغل سازمانی بتوان رویکردهای مثبت این علم را در مشاغل گوناگون نشان داد.بابررسی رفتار سازمانی و رفتاری مثل قبول مسئولیتهای بیشتر،یاری رساندن داوطلبانه به سایر افراد،ارتقای همراه با توسعه در حرفه یا رشتۀ تخصصی فرد،به این نتیجه رسیدیم که شهروندان سازمانی خوب،کارکنانی هستند که رفتارشان می تواند منجر به موفقیت سازمان شود.مطالعات صورت گرفته در بسیاری از کسب و کارها نشان دادند کارکنانی که رفتار شهروندی سازمانی بالایی دارند،بهره ورتر هستند و خدمت بهتری ارائه می کنند که به رضایت بیشتر مشتری و سود سازمانی بیشتری هم ارتباط دارد.در مورد تفاوت دیدگاهها در مشاغل به جنس مرد و زن نیز اشاره کردیم؛ پس از گذشت دهه ها از حضور زنان در جایگاههای پایین تر از مدیریت،زنان در نهایت در طبقات بالاتر زندگی سازمانی توانسته اند پیشرفت کنند؛هرچند آنها باموانع زیادی مواجه هستند. هرچه جایگاه مدیریتی فرد در سلسله مراتب بالاتر می رود،هردو جنس خصوصیات مردانه سنتی بیشتری را ابراز می دارند.بعضی از مدیران زن بخاطر فقدان پیشرفت و سایر فرصت ها نسبت به مدیران فرد انگیزه شان را از دست می دهند و تصمیم می گیرند تا زندگی سازمانی را ترک کنند و شرکتی رای خودشان تاسیس کنند.مقایسۀ دلایل خروج آقایان و خانومها از شرکت هایشان نشان داده است احتمال اینکه علت خروج بخاطر برآورده نشدن انتظارات باشد برای زنان بیشتر از مردان بوده است.