چالش‌های انگاره مطلق بودن تمکین زوجه: مورد کاوی تمکین زنان شاغل از منظر فقه امامیه

در روزگار کنونی که بسیاری از زنان متکفل امور و مشاغل اجتماعیِ نیازمند خروج از خانه گشته‌اند، با چالش‌هایی پیرامون تزاحم میان اشتغال و تمکین مواجه شده‌اند. در برخی رویکردها کلیه حقوق و تکالیف زن، متاثر از وظایف و تکالیف زناشویی انگاشته می‌شود؛ به‌نحوی‌که کلیه حقوق و وظایف شرعی، انسانی و شهروندی زن در سایه تعهدات و تکالیف زوجیت رنگ می‌بازد. این در ‌حالی است که زن برای رشد و کمال معنوی و انسانی خویش، حقوق و مسوولیت‌هایی هم در قبال خویشتنِ خویش، معبود، والدین و اجتماع دارد و وظایف وی به کلی در تکالیف زوجیت فروکاسته نمی‌شود. این جستار در‌ پی آن است که با بهره‌گیری از راهبرد موردکاوی بازخوانیِ نوینی نسبت به نصوص دینی از چشم‌اندازی زنانه ارائه داده و ضمن عدم جمود بر قرائت‌های مرسوم، به بازشناسی زمینه‌ها و ظرفیت‌های موجود در منابع دینی بپردازد. به‌این‌ترتیب با توجه به امضایی بودن بسیاری از احکام خانواده و تایید شارع نسبت به مبانی عقلایی، با تغییر سبک زندگی و حضور اجتماعی زنان، بنا به اصول اباحه، صحت و قواعدی مانند سلطنت، عدالت، حفظ نظام، معاشرت به معروف، لاضرر و لاحرج و... امکان خروج متعارف و معقول زوجه از منزل وجود دارد و حدود اختیار زوج در امر تمکین و اذن خروج محاط حقوق و تکالیف الهی و انسانی زن می‌باشد.

challenges of belief in the absolute obedience of wife: case study of the working wives from the perspective of imamiyya jurisprudence

in the present era, when many women are responsible for social works and require leaving home, they have confronted with challenges related to the conflict between employment and obedience. in some approaches, all the rights and duties of a wife are presumed to be of marital duties and responsibilities; in such a way that all the religious, human and citizenship rights and duties of a woman are fading away in light of the commitments and tasks of marriage. this is while a woman has rights and responsibilities towards herself, god, parents and society for her spiritual and human growth and perfection, and her duties are not completely diminished in the tasks of marriage. this study seeks to present a new reappraisal of religious texts from a female perspective by using the case study strategy while not sticking to conventional readings, and recognize the contexts and potentials in religious sources. in this way, according to many endorsed family decrees and the approval of the legislator concerning the intellectual’s stipulation, by changing the lifestyle and social presence of women, according to the principles of permissibility, soundness and such rules as dominance, justice, maintaining system, good behavior, no harm and no plight, etc.,  there is a possibility for the wife to leave home in a conventional and reasonable manner; and the limits of the husband’s authority in the matter of obedience and permission to leave home are overshadowed by the divine and human rights and duties of the wife.