بررسی انتقادی ساختارهای اصول فقه شیعه و ارائه طرحی نو

دانش ‌اصول ‌فقه از زمان پیدایش‌ آن تاکنون تحول‌های زیاد و متنوعی به‌ خود دیده و در پس‌ آن، ساختارهای گوناگونی برای‌ تنظیم مباحث ‌آن ارائه‌ شده است. این ‌ساختارها در مراحل آغازین ابتدایی و ساده بوده و به ‌مرور زمان و براساس‌ گسترش مسائل‌ آن، پیچیده و سخت شدند. نداشتن ‌مقسم واحد، عدم‌ رعایت در توازن بخش‌ها و فصول، ذکر نشدن برخی ‌مباحث مهم، موازی‌کاری، عدم ‌مناسبت زیرفصل با فصل، ابهام و اجمال از مهم‌ترین ایرادهای ساختارهای مطرح به ‌شمار می‌روند. قبول توسط اکثر اهل ‌فن؛ هماهنگی با چینش‌های گذشته تا حد امکان؛ پوشش همه‌ ‌مباحث؛ مناسبت ‌بحث با جای ‌آن؛ عدم ‌ذکر مباحث استطرادی؛ ترتیب منطقی و منظم؛ عدم ‌پیچیدگی زیاد؛ عدم ‌تکرار؛ پرهیز از اطناب ممل و اجمال مخل؛ بهترین ‌بودن از مهم‌ترین مختصات ساختار مطلوب است. این‌ مقاله با روش تحقیق توصیفی تحلیلی انتقادی و اسناد کتابخانه‌ای، مهم‌ترین ساختارهای پیشنهادی از سوی اصولیان شیعه برای‌ دانش اصول ‌فقه را بررسی کرده و سپس براساس مختصات ساختار مطلوب، چینش پیشنهادی را طرح می‌کند. این ‌چینش هفت بخش دارد: آشنایی با اصول ‌فقه؛ شناخت ‌احکام؛ تعیین ‌ادله‌ استنباط ‌احکام؛ دلالت‌ ادله ‌احکام؛ عوارض ‌ادله ‌احکام؛ تعادل و ترجیح ‌ادله ‌احکام؛ امتثال ‌احکام.

Critical study of the structures of the principles of Shiite Principles of fiqh and presenting a new plan

The knowledge of the principles of Fiqh has undergone many and varied changes since its inception, and behind it, various structures have been presented to regulate its topics. These structures were simple and rudimentary in the early stages and became more complex over time as their problems spread. Lack of a single division, lack of observance in the balance of sections and chapters, failure to mention some important issues, parallelism, lack of relevance of the subsection to the chapter, ambiguity and conciseness are among the most important problems of the proposed structures. Accepted by most people; Coordinate with past arrangements as much as possible; Cover all topics; The appropriateness of the discussion with its place; Failure to mention extraneous issues; Logical and orderly arrangement; Lack of high complexity; Nonrepetition; Avoiding distractions and distractions; Being the best is one of the most important coordinates of the desired structure. This article examines the most important structures proposed by Shiite fundamentalists for the knowledge of the principles of Fiqh through the method of descriptivecritical analytical research and library documents, and then designs the proposed arrangement based on the coordinates of the desired structure. This arrangement has seven parts: Introduction to the principles of Fiqh; Recognition of rulings; Determining the reason for inferring the rulings; The meaning of the arguments of the rulings; Complications of the evidence; rulings; Equilibrium and preference Obedience to the rulings.