وابستگی آموزه خدا در کتب مقدس ادیان ابراهیمی به دیدگاه های فلسفی یا فرادینی

در این مقاله فارغ از نوع توصیف هر یک از متون مقدس ادیان ابراهیمی از خداوند نشان داده خواهد شد که تنها به کمک دیدگاه های فلسفی میتوان درباره توصیف خداوند در متون مقدس ادیان ابراهیمی از چهار جنبه زیر ورود پیدا کرد: 1) ادله اثبات وجود خداوند 2) ارائه تفسیر روشنی از اوصاف انسانی خداوند 3) تصورات گوناگون از خداوند و 4) الگوهای ارائه شده درباره نسبت میان خداوند و مخلوقات خویش به ویژه انسان زیرا اولا متون مقدس ادیان ابراهیمی به دلائلی، وجود خداوند را مسلم گرفته و تلاشی برای اثبات وجود وی نکرده اند و تنها به یادآوری وجود خداوند به انسانها پرداخته اند ولی فیلسوفان تلاشهای فراوانی برای اثبات وجود وی کرده اند ثانیا متون مقدس ادیان ابراهیمی با ارائه اوصاف انسانی از خداوند تصویری شخص وار از وی ارائه کرده اند ولی فهم روشنی از این اوصاف انسانی وی بدست نداده اند و جز به مدد دیدگاه های فلسفی نمیتوان به فهم روشنی از اوصاف انسانی دست یافت ثالثا اگرچه، متون مقدس ادیان ابراهیمی درباره نسبت خدا با مخلوقات خویش سخن گفته اند ولی به نوع تصوری (تئستیک، پنتئستیک و پننتئستیکی) که از این نسبت میتوان داشت، نپرداخته اند و باز هم جز با تکیه بر دیدگاه های فلسفی نمیتوان درباره تصور از خداوند سخن گفت رابعا متون مقدس ادیان ابراهیمی الگوهایی درباره نسبت میان میان خدا و ماسوی الله به ویژه انسان مانند الگوی عبد و معبود، چوپان و گوسفند و پادشاه و رعیت ارائه کرده اند که تنها در پرتو دیدگاه های فلسفی میتوان آنها را تبیین کرد. اگر بتوان درباره لزوم یا عدم لزوم ورود دیدگاه های فلسفی به ادله اثبات وجود خداوند چون و چرا کرد ولی بنظر می رسد که بدون دیدگاه های فلسفی در سه حوزه دیگر نمیتوان فهم روشنی از آنها داشت. البته، بی تردید، متون مقدس در هر سه حوزه میتوانند به دیدگاه های فلسفی کمک کنند ولی نظریه پردازی درباره آنها کاری فلسفی و گریزناپذیر است و مستلزم تقلیل گرایی هم نیست.