شیوۀ زیست و عقلانیت باور به خدا

مقالۀ پیش‎ رو، به جایگاه شیوۀ زیست در عقلانیت باور به خدا می‎‎پردازد. بر طبق اصل بازیهای زبانی در فلسفۀ ویتگنشتاین متاخر،این دیدگاه قابل طرح است که خداباوری، به این معنا است که فرد بر اساس شیوه زیست مومنانه - در اصطلاح خاص ویتگنشتاین متاخر- به خدا باور پیدا می‌کند و این باور فاقد پشتوانۀ عقلانی است. حاصل این نگاه نوعی ایمان‌گرایی وناواقعی بودن باور به خدا است و در مقابل این سخن می‌تواند بیان شود که خداباوری، اعتقادی عقلانی است که بدون در نظر داشتن شیوۀ زیست، برای هر فرد قابل استدلال و اثبات است. مقالۀ حاضر با نقد و بررسی دو دیدگاه فوق، این ادعا را مطرح می‌کند که هر چند باور به خداوند، گزاره‌ای عقلانی و قابل استدلال است؛ اما ارتباط مستقیم نیز با شیوۀ زیست و رفتار فرد دارد؛ به این شکل که براهین اثبات خداوند، در جهت تغییر نگاه فرد و ایجاد تصویر و شیوۀ جدید از زیست است و طرح آنها برای فرد، در صورت نپذیرفتن این شیوۀ زیست، حاصل و ثمره‎ای نخواهد داشت.. بررسی استدلالهای خداباوران و سخنان خداناباوران به خوبی مشخص می‎کند مجموعۀ مفاهیم تصوری و یا تصدیقی که در براهین اثبات خداوند به کارگرفته می‌شود؛ مبتنی بر این «فراروی از محسوسات و زمان و مکان» است و کلیدواژه‎هایی مانند نظم، وجوب، علت، وجود و واقعیت همگی در صدد نشان دادن این مسیر و کشاندن فرد به سوی این «فراروی» هستند.