افول آمریکا، تحول در توزیع قدرت جهانی و فرصت‌های پیش روی جمهوری اسلامی ایران

پس از چند دهه بعد از جنگ سرد، فروپاشی نظام دوقطبی و گذار به سیستم چندقطبی در عرصه نظام بین‌الملل، موجب شد تا تحولی اساسی در شکل‌گیری توزیع قدرت جهانی به وجود بیاید. تحرکات آمریکا در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و درنهایت، نظامی با لشکرکشی به خاورمیانه تحت پوشش مبارزه با تروریسم در چارچوب راهبرهای مختلف واشنگتن، به‌وضوح قابل‌مشاهده است. آمریکا برای استقرار نظم جهانی موردنظر خود، از ابزارهای سیاسی، اقتصادی و نظامی گوناگونی استفاده کرده است. در موضوع ایران که به ظن آمریکا، فعالیت‌های این کشور در راستای تهدید منافع واشنگتن تلقی می‌شود، از هیچ تلاشی از تحریم تا تهدید، فروگذار نکرده است. جمهوری اسلامی به‌عنوان یک قدرت منطقه‌ای در خاورمیانه پرآشوب، همواره درصدد پاسخ به یک‌جانبه‌گرایی آمریکا بوده است که با توزیع نوین قدرت جهانی، فرصت‌های قابل‌توجهی در عرصه‌های مختلف، پیش روی تهران قرار خواهد داشت. جمهوری اسلامی در زمینه اقتصادی با داشتن منابع غنی مانند نفت، معادن، نیروی کار و در زمینه‌های سیاسی و نظامی با تکیه بر توانایی‌های گسترده خود، باید سهم بسزایی در توزیع قدرت جهانی داشته باشد.سوال پژوهش حاضر این است که جمهوری اسلامی ایران در توزیع قدرت جهانی، به‌ویژه منطقه خاورمیانه با تکیه بر چه ابزارهایی می‌تواند، تاثیرگذار باشد. فرضیه پژوهش نیز بر این امر متصور است که با افول هژمونی آمریکا در روند گذار، نظام بین‌الملل جمهوری اسلامی می‌تواند با تکیه بر ابزارهای سیاسی و اقتصادی متنوع، در چارچوب ژئوپلیتیک منطقه‌ای در تحول قدرت جهانی سهیم باشد. شیوه تحقیق این اثر، تحلیلی- توصیفی است و کوشش می‌شود بر مبنای شواهد کمی و کیفی در تبیین پژوهش، موردبررسی دقیق صورت گیرد.