درمان موفق کولیک ناشی از Nonstrangulating Volvulus of the Large Colon در یک راُس مادیان دره‌شوری

کولیک از جمله بیماری‌های متداول و یکی از علل مهم مرگ و میر در اسب‌ها به شمار می‌رود که برای دامپزشکان تشخیص علت و درمان موفقیت‌آمیز آن از چالش‌های مهم محسوب می‌شود. یک راس مادیان دره‌شوری چهار ساله بدلیل کولیک از 12 ساعت قبل و عدم پاسخ به درمان‌های مختلف به بیمارستان دامپزشکی دانشگاه تهران ارجاع داده شد. در معاینه بالینی دهیدراسیون)10%(، تاکی‌کاردی)80 ضربان در دقیقه(، دمای 38 درجه و کاهش صداهای روده بزرگ مشاهده شد. درگیری کولون اعم از انباشتگی یا چرخش خفیف به دور خودش به عنوان علت کولیک در نظر گرفته شد. پس از مایع درمانی و تزریق آنتی‌بیوتیک پروفیلاکسی اسب به اتاق ریکاوری منتقل شد. بعد از تزریق آرامبخشی )زایلازین(، القا )کتامین) و نگهداری بی‌هوشی توسط ایزوفلوران+اکسیژن، سلیوتومی انجام پذیرفت که پس از تخلیه گاز سکوم، چرخش کولون قابل مشاهده بود و عارضه nonstrangulating volvulus of the large colon تشخیص قطعی شد. بدلیل این پیچ‌خوردگی انباشتگی در قسمت‌های کولون بالاخص قسمت قدامی به محل چرخش وجود داشت و گاز متسع شده بود. پیچ‌خوردگی با چرخشی 180 درجه خلاف عقربه ساعت اصلاح شد و بعد از آن کولون صعودی از محوطه بطنی خارج و در خم لگنی انتروتومی انجام گرفت تا محتویات گوارشی داخل کولون‌ها برای جلوگیری از فشار انباشتگی، تخلیه شود. برش انتروتمی و داخل شکم توسط سرم فیزیولوژیک شست‌شو و در محل آناتومیک برگردانده و برش لاپاراتومی طبق روش معمول بسته شد. پس از عمل آنتی‌بیوتیک، ضددرد و داروهای گوارشی تجویز شد. طی 24 ساعت پس از عمل اشتها و دفع برگشت و علامتی از درد روئیت نشد. nonstrangulating volvulus of the large colon یا پیچ‌خورگی غیراختقانی کولون بزرگ زمانی رخ می‌دهد که کولون از 90 تا 270 درجه دور محور طولی خودش بچرخد. علائم بالینی در این بیماری مشابه علائم جابه‌جایی ساده کولون است و درابتدا درمان دارویی انجام می‌شود. با تداوم درد یا بدترشدن اتساع شکم باید جراحی صورت گیرد، که طی آن کولون به موقعیت طبیعی بازگردانده می‌شود. تشخیص زود هنگام جراحی بودن نوع کولیک و ارجاع به موقع از مهمترین عوامل برای افزایش احتمال زنده ماندن اسب خواهد بود. پس از چندین ماه، اسب به فعالیت نرمال خود ادامه می‌دهد.