آناتومی مهره ساکروم در گور ایرانی (Equus Aemionus Onager)

یکی از حیوانات در معرض انقراض حیات وحش ایران، گورخر ایرانی می باشد که به عنوان یکی از نمادهای طبیعت وحشی ایران زیر گونه ای از گور خرآسیایی می باشد، مناطق بیابانی و دشت های استپی ایران منطقه زیست این گونه است و برای حفظ آن در سال های اخیرتلاش های مستمری انجام گرفته است، یکی از این تلاش ها، شناسایی هر چه بهتر آناتومی بدن این حیوان می باشد که در مطالعه فوق مهره ی ساکروم به عنوان یکی از مهره های مهم ستون مهره ای مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه های مورد مطالعه متعلق به سازمان محیط زیست استان کرمان بوده، پس از تحویل، توسط روش های معمول در سالن تشریح، تمیز، چربی گیری و سفید گردید سپس مورد مطالعه قرار گرفت. ساکروم در گور ایرانی از به هم پیوستن بدنه و کمان های استخوانی پنج مهره تشکیل شده است، این اتصال در قسمت های پایینی بدنه و کمان های استخوانی کامل و در سطح پشتی نا کامل می باشد، بنحوی که سطح پشتی کمان های استخوانی درست زیر زوائد شوکی به هم متصل نشده و بریدگی را تشکیل می دهند که این بریدگی ها تا سوراخ های پشتی استخوان ساکروم که برای خروج شاخه های پشتی اعصاب نخاعی می باشند ادامه می یابند، زوائد شوکی بلند و پهن بوده و هیچگونه اتصالی به یکدیگر ندارند. بال مهره ی ساکروم بزرگ و پهن می باشد و دارای سطوح بزرگ مفصلی جهت مفصل شدن با برجستگی های ساکرومی استخوان لگن می باشد، همچنین در سطح جلوئی بال سطح مفصلی وسیعی جهت مفصل شدن با زائده عرضی آخرین مهره ی کمری وجود دارد، دو زائده مفصلی بزرگ جلوئی نیز در انتهای جلوئی مهره ی ساکروم جهت مفصل شدن با زوائد مفصلی عقبی آخرین مهره ی کمر ی دیده می شود. با توجه به نتایج به دست آمده مهره ساکروم در گور ایرانی، بزرگ و دارای برجستگی های مفصلی و غیر مفصلی وسیعی بوده که باعث استحکام اتصال ستون مهره ها به لگن و همچنین اتصال مهره های کمری و دمی به ساکروم می شود و در نهایت باعث مقاومت و استحکام هر چه بیشتر سیستم اسکلتی گور ایرانی می گردد.