تشخیص نمونه استخوان‌های بندهای انگشت یک راس اسبچه خزر باستانی اکتشاف شده در سگزآباد قزوین مربوط به عصر آهن 2 و 3

جانور باستان شناسی خود شاخه ای از بوم باستان شناسی است، که هدف آن شناسایی و بررسی و تجزیه وتحلیل بقایای جانوری از یافته‌های باستانی به دست آمده از کاوش‌ها می باشد تا به بازسازی و شناخت چگونگی ارتباط میان انسان و حیوان دست یابد و همچنین از این رابطه پی به ارتباط انسان با زیست بوم ببرد. در این مقاله به بررسی یکی از نمونه‌های استخوانی اکتشاف شده در سال 1400 این مجموعه که مربوط به بخش دیستال اندام حرکتی یک تکسمی بوده است پرداخته ایم. هدف از انجام این مطالعه تشخیص دقیق نوع گونه تکسمی و بررسی علائم غیر طبیعی برای تشخیص مشکلات و بیماری‌ها است. نمونه‌های مورد بررسی در این مطالعه یکی از نمونه‌های سالم تکسمیان تشخیص داده شده از بین 1110 نمونه اکتشاف شده در سال 1400 است. سه نمونه بند انگشت که مربوط به یک اندام حرکتی قدامی یک اسب بودند مورد بررسی قرارگرفت. برای بررسی بیشتر نمونه‌ها رادیوگرافی در نماهای جانبی و روبرو تهیه شد. در سطح پالمار نمونه بند انگشت اول اثر sesamoidean ligament distal middle چندان مشخص نبود و لبه‌ها چندان برجسته نشده بودند. صفحات رشد و مراکز استخوانی شدن هرسه بند انگشت بسته بودند. اندازه نمونه‌ها با نمونه‌های بالغ اسبچه خزر انطباق داشت. از نظر اندازه نمونه مورد بررسی در این مطالعه با نمونه‌های نابالغ اسب و با نمونه‌های بالغ خر انطباق داشت. در بررسی‌های رادیوگرافی، علائم پشتک (ringbone) و استئوآرتروزیس خفیف مفصل پسترن مشاهده شدند. در ضمن خط رادیولوسنت طولی در استخوان بند سوم مشهود بود که می تواند بیانگر احتمال بروز شکستگی این استخوان در زمان حیات حیوان باشد. می‌توان جمعبندی کرد که اسب‌های تدفین شده بالغ بوده‌انددر خصوص استخوان های قسمت دیستال اندام حرکتی این اسب می توان نتیجه گیری کرد که به دلیل فعالیت زیاد یا افزایش سن دچار تغییرات دژنراتیو خفیف مفصلی شده و احتمالاً به دلیل شکستگی استخوان بند سوم، حیوان از کارافتاده شده است.