بررسی اثر قرق بر ترسیب کربن خاک در مراتع شهرستان خاش

با توجه به نقش قرق بر اصلاح و احیاء مراتع و کاربرد آن در ترسیب کربن بررسی اثرات آن بر خصوصیات خاک حائز اهمیت است. خاک از عمده ترین منابع ذخیره کربن است و در ترسیب مجدد آن نقش بسزایی دارد.. مراتع در حدود نیمی از خشکی‌های جهان را تشکیل می‌دهند و دارای بیش از یک سوم از ذخایر کربن زیست‌کره خاکی می‌باشند. در نتیجه، این اراضی قابلیت زیادی برای ترسیب کربن دارا هستند. این مطالعه با هدف بررسی اثر قرق بر ترسیب کربن در دو عرصه قرق و چرا شده در مراتع شهرستان خاش، در استان سیستان و بلوچستان انجام شد. بدین منظور تعداد 60 پلات 1 در 1 متری در طول 6 ترانسکت 100 متری به روش تصادفی - سیستماتیک در هریک از مناطق قرق و تحت چرا در نظر گرفته شد. در داخل هر پلات فهرست گونه‌های موجود، درصد پوشش گیاهی، لاشبرگ، سنگ و سنگریزه و خاک لخت ثبت شد. از ابتدا، وسط و انتهای هر ترانسکت یک پروفیل خاک به عمق 0-15 و 15-30 سانتیمتر برای هر منطقه (قرق و چراشده) برداشت شد. سپس سه نمونه از هر عمق با هم مخلوط و یک نمونه مرکب تهیه گردید. تعداد 24 نمونه‌ خاک جهت اندازه‌گیری ذخیره کربن به آزمایشگاه انتقال یافت. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار spss و آزمون t جفتی و مستقل استفاده شد. نتایج فاکتورهای سطحی خاک نشان داد که بین دو منطقه به لحاظ تعداد گونه‌های موجود، درصد پوشش‌گیاهی و لاشبرگ تفاوت معنی‌دار وجود دارد. نتایج تجزیه و تحلیل اماری نشان داد، تفاوت معنی‌داری در ذخیره کربن آلی خاک در دو منطقه قرق و چرا شده وجود دارد. بطوریکه بیشترین مقدار ذخیره کربن (23/16 تن در هکتار) در منطقه قرق و عمق 30-15 سانتیمتر بدست آمد. بطور کلی با توجه به نتایج بیشترین ذخیره کربن را خاک منطقه قرق و عمق 30-15 سانتیمتر داشت.