بررسی اشعه گاما بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی جوانه های کیوی

منشا اصلی تنوع در موجودات زنده موتاسیون می‌باشد القای موتاسیون در گیاهان با روش های مختلف مانند پرتوتابی و استفاده از مواد شیمیایی، توسط محققان بسیاری در برنامه های بیوتکنولوژی و اصلاحی انجام می شود. هدف از این تحقیق توسعه و کاربرد پرتوتابی اشعه گاما در قلمه‌های کیوی فروت رقم هایوارد ‌است. به این منظور قلمه‌های کیوی فروت در دو سطح خراش-دهی (بدون خراش و با خراش) و هفت سطح اشعه گاما (0، 30، 40، 50، 60، 70 و 80 گری) در قالب طرح آماری فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در گلدان مورد بررسی قرار گرفتند. صفات مورد بررسی در این پژوهش شامل طول و عرض برگ، طول و قطر دمبرگ، طول شاخه، تعداد گره و طول میانگره بود. نتایج بدست آمده نشان داد در سطوح خراش‌دهی بر روی قلمه‌های مورد مطالعه تفاوت‌ های قابل ملاحظه‌ای وجود دارد. باتوجه به نتایج مقایسه میانگین داده ها کمترین طول برگ (45/45 میلی متر) و عرض برگ (48 میلی متر) در تیمار باخراش و دز 60 گری دیده شد. کمترین طول دمبرگ ( 375/23 میلی متر) و قطر دمبرگ (975/1 میلی متر) در تیمار اشعه گاما 70 گری و بدون خراش مشاهده شد. کمترین طول شاخه ( 35/2 سانتی متر) در تیمار بدون خراش دهی و اشعه گاما 80 گری بود. کمترین تعداد گره (415/4) و طول میانگره (45/0 سانتی متر) نیز مربوط به دز 80 گری بود. در این پژوهش با افزایش دز اشعه گاما در حدود 70 تا 80 گری در اکثر صفات باعث به وجود آمدن ارقام پاکوتاه در جوانه های کیوی شد.