نقش نهادهای مدنی در توسعه کشاورزی و روستایی تجارب جهانی

نواحی روستایی در کشورهای جهان سوم با اختصاص سهم قابل توجهی از تولید ناخالص ملی، اشتغال، تامین نیازهای غذایی و تامین ارز، و نیز محل سکونت جمعیت قابل توجهی از مردم، یک بخش مهم و برجسته در توسعه کشورها محسوب می‌شودامروزه یکی از راهبردهای موثر جهت توسعه همه جانبه و خودپایدار این نواحی، استفاده از مشارکت و توانمندی های مردم بخصوص روستاییان برای عمران و توسعه مناطق روستایی در تمام ابعاد آن است که مهم ترین ابزار اصلی نیل به این مقصود را می توان در تشکیل نهادهای سازمان دهی شده غیر دولتی دانست. بررسی های موجود نشان می دهند که نقش سازمان های مردم نهاد به نحو فزاینده ای در جوامع مختلف رو به گسترش بوده و عملاً به بخش سوم اقتصاد و هم عرض بخش های دولتی و خصوصی تبدیل شده اند. رشد و توسعه این ساختارها در اقتصادهای پیشرفته، نشان دهنده اثربخشی این سازمان ها در توسعه اقتصادی پایدار جوامع است. یکی از یافته های مهم این بررسی، تنوع و تعدد و در عین حال فراگیری سازمان های غیردولتی بخش کشاورزی در اشکال مختلف آن است؛ بویژه در اقتصادهای پیشرفته ای مانند کانادا، سازمان های کشاورزان و بهره برداران توانسته اند به فعالین اقتصادی بزرگی در حوزه کسب وکار کشاورزی هم در سطح ملی و هم در سطح بین المللی تبدیل شوند. در گذشته دور در ایران نیز، تشکل هایی مشابه، با ساختار سنتی ایجاد شده بودند که برای حل بسیاری از مشکلات روستائیان، فعالیت می‌کردند که این نهادها به شکل سنتی خود امروزه کارایی چندانی ندارند.گزارش حاضر درصدد است تا به بررسی تجربیات جهانی نقش نهادهای مدنی در توسعه کشاورزی و روستایی و ارائه پیشنهاداتی برای ایران بپردازد. برطبق نتایج بدست آمده، جهت احیا و توسعه همه جانبه روستاها نیازمند تشکل های داوطلبانه و مردمی هستیم که با شور و اشتیاق و خودآگاهی بومی، در کنار دولت و بخش خصوصی بتوانند برای توسعه مناطق روستایی گام های موثر و سازنده ای بردارند.