دوگانگی اجتماعی نگرش- رفتار زیست‌محیطی، حلقه مفقوده در جامعه شناسی محیط‌زیست: مروری بر رویکردها

در بسیاری از مطالعات جامعه‌شناسی محیط‌زیست، بر هماهنگی و همسویی میان نگرش و رفتار زیست‌محیطی تاکید شده و آن را مسلّم فرض نموده‌اند؛ در این بررسی‌ها، احتمال وجود دوگانگی در نگرش و رفتار زیست‌محیطی موردتوجه قرار نگرفته است و نوع نگرش زیست‌محیطی را تعیین‌کننده اساسی نوع رفتار زیست‌محیطی فرد دانسته‌اند. در این مقاله سعی بر آن است تا با مرور رویکردهای غالب جامعه‌شناسی محیط‌زیست به روش اسنادی، عوامل موثر بر شکل‌گیری شکاف و دوگانگی میان نگرش و رفتار زیست‌محیطی استخراج گردند. با بررسی اشتراکات رویکردهایی که به این دوگانگی و عوامل موثر بر آن پرداخته‌اند، درنهایت، بر سه دسته از عوامل جمعیت شناختی، عوامل بیرونی (مانند عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی) و عوامل درونی (مانند تقویت، دانش زیست‌محیطی، آگاهی، ارزش‌ها و نگرش‌ها، احساسات، اولویت‌ها) در راستای تبیین رفتار زیست‌محیطی و نیز توجیه دوگانگی نگرش و رفتار زیست‌محیطی تاکید شده است. درنهایت، می‌توان ادعا کرد که نگرش مسئولانه زیست‌محیطی به‌عنوان یک عامل درونی در کنار عوامل همسو با این نوع نگرش، منجر به شکل‌گیری رفتار مسئولانه زیست‌محیطی در افراد خواهد شد. 

Social duality of environmental attitudes and behavior, the missing link in environmental sociology: a review of approaches

Many studies of environmental sociology have emphasized the coherence between attitudes and behaviors of the environment and taken it for granted; In these studies, the possibility of a dichotomy in environmental attitudes and behavior has not been considered and the type of environmental attitude has been considered as a fundamental determinant of the type of environmental behavior of the individual. In this article, by reviewing the dominant approaches of environmental sociology and using documentary research, the factors affecting the formation of gaps and dichotomies between attitudes and environmental behavior are extracted. By examining the commonalities of the approaches that have addressed this duality and the factors affecting it, finally, on three categories of demographic factors, external factors (such as cultural, social and economic factors) and internal factors (such as reinforcement, environmental knowledge, awareness, Values and attitudes, feelings and priorities) have been emphasized in order to explain environmental behavior and also to justify the duality of environmental attitudes and behavior. Finally, it can be claimed that environmentally responsible attitude as an internal factor along with factors consistent with this type of attitude, will lead to the formation of environmentally responsible behavior in individuals.