مطالعه جامعه‌شناختی رابطه بین آنومی و نگرش به سبک زندگی نامناسب در فضای مجازی (موردمطالعه: شهروندان 18 تا 64 سال شهر یزد)

یکی از ابزارهای مهمی که در دهه­های اخیر نقش بسیار مهمی در تغییر شیوه زندگی افراد داشته است، تکنولوژی­های جدید ارتباطی، همچون رسانه­ها و شبکه­های مجازی بوده که توانسته سبک زندگی افراد را دچار تغییر و تحول و دیدگاه افراد را کاملاً تحت‌الشعاع خود قرار دهند. هدف پژوهش بررسی رابطه بین آنومی و نگرش به سبک زندگی نامناسب در فضای مجازی در بین شهروندان یزدی است؛ که برای رسیدن به اهداف پژوهش ازنظریه دورکیم استفاده گردید. پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد کمی از نوع راهبرد پیمایش (توصیفی همبستگی و تبیینی) بوده است. جامعه آماری 411051 نفر از شهروندان یزدی بوده­اند که با استفاده از فرمول کوکران نمونه­ای 384 نفری به روش نمونه­گیری خوشه­ای سه مرحله­ای مورد بررسی قرار گرفته­اند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بوده که اعتبار آن از طریق صوری و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ نگرش به سبک زندگی نا­مناسب (839/0)، آنومی مجازی (708/0) و آنومی اجتماعی (741/0) به‌دست ‌آمده است. همچنین برای تحلیل داده­های پژوهش از نرم‌افزارهای spss24 و amos24 استفاده و برای تجزیه‌وتحلیل یافته­ها از آماره­های توصیفی و استنباطی استفاده شده است. یافته­های نشان داد که بیشترین نوع استفاده از فضای مجازی به ترتیب مربوط به برنامه اینستاگرام (85/2)، تلگرام (13/2)، واتس آپ (89/1) و وب‌سایت‌ها (07/1) و کمترین میزان استفاده از این فضا به ترتیب مربوط به برنامه سروش (02/0)، ویچت (04/0) و لاین (08/0) است. میزان نگرش به سبک زندگی نامناسب در فضای مجازی در بین شهروندان یزدی در سطح متوسطی (93/35)، آنومی اجتماعی (01/19) و آنومی مجازی (80/15) که هر دو بالاتر از حد متوسطی هست در جامعه یزد وجود دارد. همچنین میانگین کل آنومی برابر با (79/34) در حد متوسطی قرار دارد. بین­ آنومی اجتماعی و مجازی با نگرش به سبک زندگی نامناسب در فضای مجازی رابطه مثبت و معنی­داری (0001/0) وجود دارد. همچنین تحلیل رگرسیونی نشان داد که 32 درصد از واریانس نگرش به سبک زندگی نامناسب در فضای مجازی توسط متغیر آنومی در فضای تبیین می‌شود. به نظر می­رسد در شرایط کنونی یکی از اصلی‌ترین عوامل تغییرات ساختاری جوامع، شبکه­های اجتماعی مجازی هستند که موجب تغییر سریع ساختار­های اجتماعی می­شوند و این امر باوجود آنومی در فضای مجازی و اجتماعی می­تواند آسیب‌زا باشد؛ که با آموزش­های کاربردی می­توان نقش سازنده­ای در تغییر آن داشت.