تحلیل جامعه‌شناختی رابطه وضعیت شهروندی فرهنگی و فرهنگ شهروندی با سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی(مورد مطالعه: شهروندان استان همدان)

سبک زندگی زیست‌محیطی به سبک زندگی گفته می‌شود که با اجتناب از آسیب زدن به محیط‌زیست و جلوگیری از مشکلات زیست‌محیطی، تضمین‌کننده حد بالای سلامت محیط‌زیست باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میان دو متغیر شهروندی فرهنگی و فرهنگ شهروندی با سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی در بین شهروندان 18- 70 سال ساکن در شهرهای ملایر، همدان و نهاوند ( 574477 نفر ) انجام‌شده است. چارچوب نظری این پژوهش از رهیافت ترکیبی از حوزه‌ها و مبانی نظری مرتبط با نظریات جامعه‌شناسانی مانند بک، هابرماس، گیدنز، تومه و کاستلز، بوردیو است. تحقیق به روش کمی و با استفاده از راهبرد پیمایش از نوع توصیفی و همبستگی و از ابزار پرسشنامه استاندارد شده (سبک زندگی زیست محیطی) و خود محقق ساخت (فرهنگ شهروندی و شهروندی فرهنگی) به اجرا درآمده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برابر با 660 نفر و نمونه‌ها به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای و تصادفی ساده انتخاب‌شده‌اند. نتایج توصیفی نشان می‌دهد که شهروندان در سطح متوسط (50/115) برخوردار از سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی، در سطح متوسط از فرهنگ شهروندی (34/70) و متوسط روبه بالا از شهروندی فرهنگی (66/34) برخوردارند. نتایج آزمون همبستگی نشان از معنادار بودن رابطه بین فرهنگ شهروندی (26/0) و شهروندی فرهنگی (31/0) با سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی دارد. نتایج رگرسیونی حاکی از آن است که از بین متغیرهای مستقل ابعاد فرهنگ شهروندی (تمایل به انجام تعهدات شهروندی و آگاهی از حقوق شهروندی) و ابعاد شهروندی فرهنگی (پذیرش تنوعات فرهنگی و گرایش‌ها فرهنگی)، متغیرهای پذیرش تنوعات فرهنگی با مقدار بتای (39/0)، انجام تعهدات شهروندی (36/0)، بیش‌ترین سهم را در تبیین متغیر وابسته داشته‌اند. معادله پیش‌بینی سبک زندگی زیست‌محیطی می‌تواند 3/30 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کند. بر اساس نتایج، ارتقاء و تقویت فرهنگ شهروندی و شهروندی فرهنگی به گسترش سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی در جامعه منجر می‌شود.