عوامل فعال در سطح و نقش فرآیندی آنها در مرکب‌زدایی کاغذهای بازیافتی

جداسازی مواد آلاینده جامد در سیستم بازیافت کاغذهای باطله می‌تواند با توجه به تفاوت در مشخصات فیزیکی (اندازه، شکل و دانسیته)، شیمیایی (انحلال‌پذیری) و ویژگی‌های سطحی (بار الکتریکی و انرژی سطحی) آنها با الیاف انجام شود. اغلب مواد آلاینده با روش‌های مکانیکی از سوسپانسیون الیاف بازیافتی جدا می‌شوند، اما استفاده از روش‌های شیمیایی و کنترل میزان مصرف آنها برای خارج کردن مواد آلاینده (مانند مواد چسبناک) لازم به نظر می‌رسد. عوامل فعال در سطح موجب جداسازی ذرات مرکب از سطح الیاف، پایدارسازی و دلمه شدن ذرات مرکب (بهبود ویژگی­های سطحی ذرات مرکب) و حذف ذرات مرکب تجمع یافته می‌شوند. اگرچه استفاده از عوامل جمع کننده و پراکنده­سازها برای مرکب­زدایی برخی از کاغذها ضروری نمی­باشد، اما برای تولید کف پایدار در مرکب­زدایی به روش شناورسازی، استفاده از عوامل کف­ساز جهت حذف ذرات مرکب ضروری است. در فرآیند مرکب‌زدایی به روش شناورسازی، اگرچه عوامل فعال در سطح جزو کف‌سازها، پراکنده‌سازها، جمع‌کننده­ها و ضد کف­ها طبقه­بندی می­شوند، اما اغلب آنها در مرکب‌زدایی نقش‌های چندگانه ایفا کرده و تاثیر مثبت یا منفی بر فرآیند مرکب­زدایی می‌گذارند. از طرف دیگر مواد فعال‌ساز غیریونی مانند اتوکسیلات اسید چرب، اتوکسیلات غیرفنولی و پلی‌استرهای آلکوکسیل‌دارشده عوامل جمع‌کننده موثرتری هستند اما معایب هزینه زیاد، گزینش‌پذیری ضعیف و همچنین مشکلات زیست محیطی و ایمنی نیز در ارتباط با آنها وجود دارد. لذا کنترل میزان مصرف، انتخاب نوع و ساختار شیمیایی آنها می‌تواند در کارآیی فرآیند مرکب­زدایی تاثیر به‌سزایی داشته باشد. بنابراین سازندگان مواد شیمیایی فعال در سطح و همچنین عوامل فعال در سیستم تولید کاغذ باید توجه کافی و لازم به ترکیب و فرمولاسیون این عوامل مهم فرآیندی داشته باشند تا بتوانند با انتخاب ماده فعال‌ساز مناسب به فرآورده نهایی با ویژگی‌های فنی مناسب دست یابند.