پاسخ‌های بیوشیمیایی نخود زراعی (cicer arietinum l.) به تنش سرما

در کشت زودهنگام پاییزه یا زمستانه، رشد و عملکرد نخود زراعی (cicer arietinum l.) تحت تاثیر تنش سرما کاهش می‌یابد. تنش‌ سرما یکی از مهم­ترین تنش­های غیرزیستی می­باشد و باعث ایجاد تغییرات نامطلوب در ترکیبات سلول می­شود اما گیاهان دارای متابولیت‌هایی برای محافظت از سلول‌ها دربرابر این تغییرات هستند. از مهمترین این متابولیت‌ها می­توان به پلی­آمین‌ها (pas) اشاره کرد که غلظت آن­ها در گیاهان طی تنش‌های مختلف تغییر می­کند. در این آزمایش پاسخ‌های پلی‌آمین‌ها در دو ژنوتیپ متحمل به سرما (sel96th11439) و حساس به سرما (ilc533) تحت تنش سرما (c˚4) بررسی شد. تحت تیمارهای دمایی محتوی pas از جمله پوتریسین (put)، اسپرمیدین (spd) و اسپرمین (spm) در نخود تحت تنش سرما افزایش یافت. در ژنوتیپ متحمل افزایش بیشتر put در مقایسه با سایر pas، سبب سازگاری نسبی به تنش سرما در مقایسه با ژنوتیپ حساس شد که درنهایت منجر به کاهش شاخص‌های خسارت سلولی و بهبود درجه تحمل به تنش سرما شد. احتمالا مطالعه مسیرهای متابولیک pas در نخود در توسعه تکنولوژی‌های شیمیایی و یا رویکردهای به‌نژادی با هدف بهبود تحمل به تنش‌ سرما مفید خواهد بود.