شناسایی صفات مرتبط با تحمل به خشکی در اکوتیپ های چاودار (secale cereale)

چاودار از غلات علوفه ­ای است که دامنه سازگاری وسیع، توانایی رشد و بازدهی بالای آن در خاک­های فقیر، امکان بهره ­برداری از اراضی غیرحاصلخیز و ماسه ­ای نامناسب را  فراهم  می­ نماید. در پروژه تحقیقاتی حاضر، تعداد 9 اکوتیپ چاودار از کلکسیون ژرم­پلاسم در بانک ژن گیاهی ملی ایران، از نظر تحمل به خشکی مورد ارزیابی قرار گرفتند. به منظور بررسی تحمل به تنش خشکی دو آزمایش در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید و صفات مورفولوژیکی، فنولوژیکی و آگرونومیکی اندازه ­گیری شد. همچنین شاخص­ های تحمل به تنش در اکوتیپ­ ها محاسبه شده و ارتباط آن با صفات مورفولوژیکی و فنولوژیکی مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه مرکب صفات فنولوژیکی، مورفولوژیکی و آگرونومیکی نشان داد، اثر سال و تیمار تنش خشکی بر صفات فنولوژیکی معنی­ دار است. مقایسه میانگین صفات در سطوح مختلف تنش، نشان داد تیمار تنش خشکی باعث تسریع مراحل فنولوژیکی گیاه شد. از سوی دیگر صفات زراعی ارتفاع بوته، طول سنبله، سطح برگ پرچم و عملکرد بیولوژیکی نیز کاهش معنی ­داری را تحت شرایط تنش خشکی نشان دادند. در مجموع نتایج نشان داد اکوتیپ ­هایی که زودرس­ تر بودند، مقادیر بالاتری در شاخص تحمل به تنش خشکی داشتند.