بررسی اثرات تنش گرما بر روی تعدادی از توده‌های گندم بانک ژن گیاهی ملی ایران

به منظور شناسایی منابع ژنتیکی متحمل به تنش گرما در کلکسیون گندم بانک ژن گیاهی ملی ایران، 256 نمونه ژنتیکی به همراه سه رقم شاهد منطقه طی سال زراعی 95-94 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در شرایط نرمال و تنش گرما به صورت طرح آزمایشی آگمنت کشت گردید. تنش گرما با تاخیر در کشت اعمال گردید. تعدادی از صفات زراعی و فنولوژیکی نمونه­های مذکور اندازه­گیری شد. مقایسه شاخص­های آماری صفات مورد مطالعه نشان داد که میانگین و انحراف معیار تمام صفات در شرایط تنش نسبت به نرمال کاهش یافت و بیشترین میزان کاهش در میانگین صفات به صفت وزن دانه 5 سنبله اختصاص یافت و 24 نمونه ژنتیکی در شرایط نرمال و 13 نمونه ژنتیکی در شرایط تنش دارای وزن دانه 5 سنبله بالاتر از شاهد بودند. به علاوه، نمونه‌های ژنتیکی براساس صفات ارزیابی شده در شرایط نرمال و تنش، توسط تجزیه خوشه‌ای در پنج گروه از یکدیگر تفکیک شدند. به طور کلی، نتایج این مطالعه حاکی از وجود تنوع ارزشمند در منابع ژنتیکی مورد مطالعه بود و منابع ژنتیکی برتر از شاهد را از نظر تحمل به گرما در کلکسیون گندم بانک ژن گیاهی ملی ایران شناسایی نمود.