بررسی برخی از ویژگی‌های بذر در بیوتیپ‌های یولاف‌وحشی‌زمستانه (avena ludoviciana l.) حساس و مقاوم به علف‌کش کلودینافوپ-پروپارژیل

چکیده یولاف‏وحشی به‌عنوان یکی از مهمترین و شایع‏ترین علف‌های‏هرز مزارع غلات، سالیانه آسیب چشمگیری را به این مزارع وارد می‏سازد. متاسفانه بروز پدیده مقاومت به علف‌‌کش‌ها در بین جمعیت‌های آن بر این مشکل افزوده است. بنابراین شناخت و آگاهی از چرخه زندگی و یا بعبارتی شایستگی این علف‌هرز برای مدیریت آن‏ ضروری به نظر می‌رسد. به منظور بررسی شایستگی بیوتیپ‏های حساس و مقاوم یولاف‌ وحشی زمستانه از نظر ویژگی‌های ‏بذر، آزمایشی در گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس طراحی شد. کنترل ‌پس‌زمینه ‌ژنتیکی بیوتیپ‏های حساس و مقاوم یولاف ‏وحشی زمستانه به روش کلون‌سازی و از بین یک جمعیت مقاوم به علف‏کش کلودینافوپ-پروپارژیل حامل جهش ile-2041-asn accase صورت گرفت. گیاهان حساس و مقاوم در یک گلخانه اما در فضای جداگانه به منظور جلوگیری از گرده‌افشانی با یکدیگر کاشته شدند. پس از برداشت بذر ویژگی‏هایی نظیر وزن هزاردانه، وزن هزاردانه دارای پوشینه (گَندُمه)، طول ریشک سفید، طول ریشک سیاه و طول و عرض بذر ‏اندازه‏گیری شد. از نظر طول ریشک سفید، طول و عرض بذر و وزن هزاردانه تفاوت آماری معنی‏داری بین بیوتیپ‏های حساس و مقاوم وجود داشت، به‌طوری که بیوتیپ حساس نسبت به بیوتیپ مقاوم از نظر همه صفات مذکور برتری داشت. اما طول ریشک سیاه بیوتیپ‌ها یک اندازه بود و تفاوت معنی‏داری از این نظر بین ‌آنها مشاهده نشد. نتایج این پژوهش به روشنی نمایانگر وجود هزینه شایستگی در بیوتیپ یولاف‌وحشی‌زمستانه مقاوم به علف‌کش کلودینافوپ-پروپارژیل حامل جهش ile-2041-asn accase بود.