مقایسه خصوصیات کیفی آرد گندم‌های پوشینه دار و نوین در پاسخ به رژیم‌های رطوبتی و نیتروژن

آب و نیتروژن محدود کننده‌ترین فاکتورهای تولیدات کشاورزی در بیشتر نقاط جهان، بخصوص در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشند. بر این اساس، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار به‌صورت کرت‌ خردشده-فاکتوریل (تجزیه مرکب) انجام شد. فاکتور اصلی شامل رژیم رطوبتی در دو سطح (40درصد تخلیه ظرفیت زراعی به عنوان شاهد و 80 درصد تخلیه ظرفیت زراعی به عنوان خشکی) و فاکتور فرعی فاکتوریلی از هفت ژنوتیپ گندم‌های تترا و هگزاپلوئید (جونقان، زرنه، سینگرد، شهرکرد، خویگان، یاواروس و روشن) و دو سطح نیتروژن (30 کیلوگرم و 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) بود. نتایج آزمایش نشان داد که ژنوتیپ های نوین نسبت به ژنوتیپ های پوشینه‌دار در شرایط مطلوب رطوبتی از حجم نان، سختی دانه و حجم رسوب زلنی بیشتری برخوردار بودند ولی میزان پروتئین در گندم‌های پوشینه‌دار نسبت به گندم‌های نوین بالاتر بود. علاوه بر این، در هر دو سطح کود نیتروژن ژنوتیپ‌های نوین از حجم نان، حجم رسوب زلنی بیشتری نسبت به ژنوتیپ های پوشینه‌دار برخوردار بودند ولی سختی دانه آن‌ها کمتر بود.  به نظر می رسد که ژنوتیپ‌های گندم پوشینه دار از نظر خصوصیات کیفی آرد و تغییر آن‌ها در اثر سطوح مختلف آب و نیتروژن با ژنوتیپ‌های نوین گندم هگزا و تتراپلوئید تفاوت‌های چشمگیری داشته باشند.