ارزیابی عملکرد گندم باران تحت تاثیر سطوح مختلف خاک‌ورزی‌ و کود نیتروژن در شرایط دیم مناطق معتدل سرد (کرمانشاه)

به ‌منظور بررسی اثر خاک‌ورزی‌ها و مقادیر کود نیتروژن در عملکرد گندم در تناوب نخود در شرایط دیم آزمایشی با 8 تیمار به روش اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی به مدت چهار سال در سه تکرار در ایستگاه‌ تحقیقات کشاورزی دیم سرارود کرمانشاه اجرا گردید. خاک‌ورزی در دو سطح بدون خاک‌ورزی (to) و کم‌خاک‌ورزی (t1) در کرت‌های اصلی و کود نیتروژن در چهار سطح صفر (0)، 30 (n30) و 45 (n45) و  60 (n60) کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه خاک نشان داد که اثرات اصلی و متقابل عملیات خاک‌ورزی و سطوح نیتروژن تاثیر معنی دار بر روی کربن آلی‏،‌پایداری خاکدانه و درصد نیتروژن کل نداشت. بررسی اثرات دو جانبه و سه جانبه نشان داد که عملیات خاک‌ورزی تاثیر معنی دار بر روی صفات مورد بررسی نداشت. بیشترین عملکرد دانه در سال دوم اجرا با مصرف 45 کیلوگرم نیتروژن خالص (تیمار y2n45) بدست آمد. تحت تاثیر تیمار عملیات خاک‌ورزی اختلاف معنی دار بین صفات مورد بررسی مشاهده نشد. براساس نتایج بدست آمده در شرایط کشاورزی حفاظتی و بدون عملیات خاک‌ورزی در مناطق سرد معتدل با رعایت تناوب نخود‏، در کاشت گندم حداقل 15 کیلوگرم در هکتار در مصرف نیتروژن صرفه جویی شد.