اثر سطوح مختلف خاک‌ورزی‌ و کود نیتروژن بر عملکرد دانه گندم رقم باران در شرایط دیم مناطق سرد (مراغه)

به‌منظور بررسی اثر خاک‌ورزی‌ها و مقادیر مختلف کود نیتروژن در عملکرد گندم در تناوب نخود در شرایط دیم آزمایشی با 8 تیمار به روش اسپلیت پلات براساس طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی به مدت چهار سال زراعی در سه تکرار در ایستگاه‌ تحقیقات کشاورزی دیم مراغه اجرا گردید. خاک‌ورزی در دو سطح بدون خاک‌ورزی (t0) و کم‌خاک‌ورزی (t1) در کرت‌های اصلی و کود نیتروژن در چهار سطح صفر (n0)، 30 (n30)، 45 (n45) و 60 (n60) کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. عملیات خاک‌ورزی اثر معنی‌دار در سطح احتمال 1% بر روی رطوبت خاک در عمق 15-0 و 45-30 داشت و در عمق 30-15 در سطح احتمال 5% معنی‌دار بود. بررسی اثرات دو جانبه و سه جانبه نشان داد که عملیات خاک‌ورزی تاثیر معنی دار بر روی صفات مورد بررسی نداشت. بالاترین عملکرد به سال چهارم اجرا و مصرف 45 و 60 کیلوگرم نیتروژن خالص (تیمارهای y4n45 و y4n60) اختصاص داشت و اختلاف معنی‌دار بین این دو تیمار مشاهده نشد. براساس نتایج بدست آمده در شرایط کشاورزی حفاظتی و بدون عملیات خاک ورزی در مناطق سرد با رعایت تناوب نخود رقم سارال‏، در کاشت گندم حداقل 15 کیلوگرم در هکتار در مصرف نیتروژن صرفه جویی شد.