اثر تیمار پیری تسریع شده بر جوانه‌زنی و تغییرات آنزیم‌ کتالاز در بذر گیاهان خانواده براسیکا (کلزا و خردل وحشی)

طول عمر و میزان مقاومت به زوال در بین بذر گیاهان یک خانواده گیاهی نیز می­تواند بسیار متفاوت باشد. زوال بذرها علاوه به اهمیت اکولوژیک خود، اثرات اقتصادی هنگفتی نیز دارد. این پژوهش در سال 1398-1397 در آزمایشگاه تکنولوژی بذر گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان بر روی بذر گیاهان کلزا و خردل وحشی به منظور ارزیابی اثرات آزمایش فاکتوریلی در قالب طرح کامل تصادفی و در چهار تکرار انجام شد. عوامل مورد بررسی در این آزمایش شامل، سطوح زوال تسریع شده به مدت 0، 24، 48، 72 و 96 ساعت و نوع گیاه کلزا (رقم ساری گل) و خردل وحشی بود. روش آزمون پیری تسریع شده بر اساس روش پیشنهادی ایستا، در دمای 45 درجه سانتی­گراد و در رطوبت نسبی 99 درصد انجام شد. نتایج نشان داد که اثر تیمار زوال تسریع شده بر تمامی صفات مورد بررسی معنی­دار بود. کلزا از نظر صفات بررسی شده نسبت به خردل برتری داشت. نتایج بدست آمده نشان داد که در گیاه کلزا پس از گذشت 2/53 ساعت بذرها 50 درصد از حداکثر جوانه­زنی خود را از دست خواهند داد و شیب کاهشی برابر 57/1- بوده است؛ اما برای خردل وحشی این تیمار به صورتی بود که مقدار 50 درصد جوانه­زنی بذرهای این گیاه در 25/50 ساعت زوال اتفاق می­افتد. روند تغییرات فعالیت کاتالاز هر دو بذر خطی کاهشی بود که البته در بذرهای کلزا با شیب سریعتری در مقایسه با خردل وحشی کاهش یافت.