تجزیه ژنتیکی صفات مرتبط با جوانه زنی در برنج با استفاده از تجزیه میانگین نسل ها

به منظور تعیین عمل ژن و وراثت­پذیری برخی از صفات مرتبط با جوانه­زنی در برنج، آزمایشی شامل شش نسل حاصل از تلاقی دو رقم برنج دیلمانی و سفیدرود به صورت طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس، اختلاف معنی­دار بین نسل­ها را از نظر کلیه صفات نشان داد. از نظر تمامی صفات، کای اسکور مدل سه پارامتری مشتمل بر میانگین [m]، اثر افزایشی [d] و اثر غالبیت [h] ژن­ها غیرمعنی­دار بود. در صفات طول ساقه­چه، نسبت طول ساقه­چه به ریشه­چه و وزن خشک ساقه­چه سهم اثرات افزایشی ژن­ها و در سایر صفات سهم اثرات غالبیت ژن­ها در کنترل صفت بیشتر بود. برای صفات طول ریشه­چه، نسبت طول ساقه­چه به ریشه­چه و نسبت وزن خشک ساقه­چه به ریشه­چه، مقادیر واریانس افزایشی و برای صفات طول ساقه­چه، وزن خشک ساقه­چه و وزن خشک ریشه­چه مقدار واریانس غالبیت بیشتر بود. متوسط درجه غالبیت ژن­ها برای صفات طول ساقه­چه، وزن خشک ساقه­چه و وزن خشک ریشه­چه بیشتر از یک برآورد. برای سایر صفات مورد مطالعه، درجه غالبیت ژن­ها کمتر از یک برآورد شد. بیشترین و کمترین میزان وراثت­پذیری خصوصی نیز برای صفات نسبت وزن خشک ساقه­چه و طول ساقه­چه و به ترتیب برابر با 68/0 و 25/0 مشاهده شد.